Wys tans plasings met die etiket lig. Wys alle plasings
Wys tans plasings met die etiket lig. Wys alle plasings

Vrydag 31 Desember 2021

Asem / gees / lig / gees vd mens

Die woord "gees" word gewoonlik meer gebruik in konteks met "die mens se gees" (verwysend na die innerlike mens), of gebruik van geeste bv. "die Gees van God", of "ander geeste" soos bose geeste. 

Die woord "gees" dra die betekenis van "asem" of "lig" of "wind", of kan in geheel gebruik word om te verwys na die innerlike mens (die mens se gees/siel);  dus, in hierdie pos kyk ons na hierdie verskillende maniere waarop die woord "gees" gebruik word:
Die woord "gees" kan bv. verwys na:
(1) - GEES IN BINNESTE - gees o siel vd mens (die innerlike mens/ die mens van binne); of
(2) - ASEM waarsonder niemand 'n lewende wese kan wees nie (soos LIG vir die liggaam)(asem waardeur die uiterlike mens lewe); of
(3) - en ons kan onderskei tussen die ASEM van die natuurlike mens en die ASEM vd geestelike mens (wat verwys na die asem waardeur die innerlike mens lewe).

Rol ook af vir die volgende opsommings:
- skrifte oor "gees", "asem", en "gees van binne"
- is gees en siel dieselfde?
- die verskillende asems waardeur die natuurlike en die geestelike mens lewe.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Vir 'n studie oor DIE LIGGAAM (vd mens), gaan na:
Vir 'n studie oor DIE SIEL (vd mens), gaan na:
____________________________________________________________________________________
INLEIDING:

DIE BEGRIP "GEES" KAN VERWYS NA:
-  (1) Die GEES/SIEL IN DIE BINNESTE (m.a.w., waar die term "gees" gebruik word om te verwys na "die mens van binne" - maw, DIE INNERLIKE MENS in geheel);
-  (2) ASEM (soos LIG vir die uiterlike mens)
   (of kan verwys na asem vir die innerlike mens - die natuurlike mens het die wereldse gees, en die geestelike mens het die Heilige Gees)(want net soos die uiterlike mens nie sonder asem kan lewe nie, net so kan die innerlike mens ook nie sonder asem lewe nie);

Die mens bestaan uit liggaam, siel en gees 
- en is TWEELEDIG van aard, nl. uiterlik mens ("letterlik" liggaam, siel en gees) maar ook innerlik mens (kan gesien word as "figuurlik" liggaam, siel en gees, maar nie bedoel "vlees en bene" soos in die geval 'n uiterlike nie). 

Somtyds word bloot die woord "liggaam" gebruik om na die uiterlike mens in geheel te verwys, en somtyds die woord "gees" of "siel" om na die innterlike mens in geheel te verwys.

"Lig":
Net soos die mens se liggaam met grond of saad voorgestel kan word, en die siel met 'n plant of boom en vrug, net so kan die gees voorgestel word met LIG bv.:
- (1) asem is vir die mens soos lig is vir 'n plant. Sonder lig of asem kan die siel vd mens nie groei en vrug dra nie, want hy is immers 'n lewende siel omdat hy ASEM het! (Gen. 2:7) - daarom gaan die siel (vd uiterlike mens) dood wanneer hy sterwe en sy laaste asem uitblaas (bv. die hart en organe kom tot stilstand..., en a.g.daarvan sterwe die liggaam en keer terug na stof...).  En natuurlik, net soos die uiterlike mens asem nodig het om te kan lewe, so ook die innerlike mens..., en hier moet ons ook onderskei tussen die natuurlike mens en die geestelike mens, want die natuurlike mens se innerlike lyk anders as die geestelike mens.  Die natuurlike mens se innerlike het 'n "wereldse asem", terwyl die geestelike mens se innerlike lewe deur die asem vd Heilige Gees.
- (2) verwys na óf  "lig" óf "duisternis", waar dit verwys na die innerlike mens. Die natuurlike mens se innerlike word somtyds voorgestel as duister, of voorgestel met die dood, omdat hulle nie die Lig het wat vir hulle lewe gee nie en dus vrugte dra "vir die dood".  Die natuurlike mens is gebore uit Adam se saad (gebore in sonde - is verganklik) en dra dus vrugte vir die dood - sy innerlike (mens van binne) het die gees vd wereld (gees van dwaling) - "lewe" m.a.w. d.m.v. die gees vd wereld.  Maar die geestelike mens se innerlike het die Gees van God (Gees vd waarheid). en lewe d.m.v. die Gees van God (en is daarom instaat om vrug te dra tot lewe/ewige lewe). Die geestelike mens se innerlike kan dus gesien word as verlig (Hebr. 6:4; 10:32; Luk. 11:36...) - terwyl die natuurlike mens se innerlike (gees van binne) gesien kan word as duister.

Asem:
Wat lig en asem dus aanbetref, is die mens net soos 'n plant afhanklik van LIG (asem/gees) om te kan lewe. In ander woorde kan ons verwys na lig of asem as die bron van krag, net soos lig plante se enigste bron van krag is. Geen mens kan lewe sonder die asem wat God gee nie! (Job 34:14,15). Die mens kan ook nie sonder kos en water aan die lewe bly nie, ja, maar sonder lig of asem kan die kos ook nie in die liggaam verwerk word nie.  Dus, alhoewel 'n hart wat gaan staan 'n aanduiding is dat iemand doodgaan, gaan hy nie dood wanneer sy hart gaan staan nie maar wanneer hy sy laaste asem uitblaas - en ja, dan gaan staan sy hart... Asem is dus die rede waarom iemand in die lewe is.   

Geen mens kan sonder die gees of asem (wat God gee) lewe nie:
- (Job 34:14,15)  As Hy op Homself ag sou gee, sy Gees (roo'-ahk) en sy asem (nesh-aw-maw'na Hom sou terugtrek, dan sou alle vlees tesame die asem uitblaas en die mens sou tot stof terugkeer.
- (Psa 104:29,30)  U verberg u aangesig, hulle word verskrik; U neem hulle asem weg, hulle sterwe en keer terug tot hul stof. U stuur u Gees uit, hulle word geskape; en U maak die gelaat van die aarde nuut.

Adam is uit stof gemaak (vlees)
maar hy het eers begin lewe ('n lewende siel geword) toe God asem (gees) in hom inblaas.  Alles waarin 'n lewende siel is word 'n "lewende siel genoem" omdat hulle asem het (Gen. 2:7; 1 Korn. 17:22; Job 34:14,15).  Maar alhoewel die ASEM ("gees") wat God vir ons gee ons liggame verander in "lewende siele" (en die siel is in die bloed...)(Gen. 2:7; 1 Kor. 15:45;Lev. 17:11...)(kyk opsomming "lewende siel/wese" onder die studie oor die liggaam), sien ons dat die woord "gees" nie altyd verwys na (letterlike) "asem" (hetsy vd uiterlike of vd innerlike mens) nie, maar ook gebruik word vir die gees wat in die mens se binneste geformeer word... 

Geeste van alle vlees:
Die woord "siel" word ook somtyds gebruik om na  DIE INNERLIKE MENS te verwys (bv saam met die asem het die liggaam 'n "lewende siel" geword...) - dit dan wat hierdie studie bietjie meer ingewikkeld maak, want behalwe dat ons moet onderskei tussen asem/"gees" vd uiterlike mens en asem/"gees" vd innerlike mens, moet ons ook verstaan dat "gees" somtyds as verwysing gebruik word vd innerlike mens in geheel (die mens van binne - kan gesien word as "figuurlik" liggaam, siel en gees) ("is 'n gees", en daarom 'n gees sonder vlees en bene wanneer iemand doodgaan...).  

Dus:
Wat die innerlike mens aanbetref, en dus in geval vd gees wat in die mens se binneste gevorm word, word die woord gees of siel gebruik;  
maar "gees" kan ook na "asem" verwys van of die uiterlike mens of die innerlike mens (en dan verskillend vir die natuurlike mens as vir die geestelike mens).

Dit kan miskien beter deur hierdie diagram verduidelik word:


Onderskei tussen die verskillende "asems":
Dus, waar "gees" na ASEM verwys, gaan dit oor die asem waarsonder niemand kan lewe nie; hetsy letterlik of figuurlik.  Wat die uiterlike mens aanbetref verwys gees na letterlike asem.  Wat die innerlike mens aanbetref moet ons onderskei tussen die natuurlike mens en die geestelike mens, want die natuurlike mens se innerlike lewe nie van dieselfde "gees" of asem as waarvan die geestelike mens lewe nie. Bv., in geval vd natuurlike mens (1 Kor. 2:14) lewe hy deur 'n "wereldse gees" (of ook genoem die "gees van dwaling")(dit is die kinders "gebore uit Adam se saad"). Hulle dwaal omdat hulle sinne verblind is (2 Kor. 4:4) - hulle is vleeslik en wandel volgens die vlees, volgens "die loop van hierdie wêreld" (het die gees vd wereld), en volgens die owerste van die mag van die lug - en word daarom die kinders vd ongehoorsaamheid genoem omdat hierdie "gees" (vd wereld) in hulle werk... (Ef. 2:2). Maar in geval vd geestelike mens (1 Kor. 2:14,15) se innerlike verwys "asem" na die "Heilige Gees" (of  "Gees vd waarheid")(kinders gebore uit God se saad). Geestelike mense (wedergeborenes) was eens "natuurlike mense" en het ook vroeër gewandel in die begeerlikhede van hulle vlees (toe hulle m.a.w. die wil vd vlees en vd sinne gedoen het (Ef. 2:3) - hulle was m.a.w. ook van nature "kinders van die toorn", maar is nou nie meer nie.  Wat die geestelike mens bedink, is LEWE (Rom. 8:5,6) - hulle het 'n wysheid wat nie vergaan nie - anders gestel, hulle het die Gees VAN WAARHEID en bedink dus die dinge vd Gees...
Daarom is die natuurlike mens se kennis, denke en persepsie anders as die vd geestelike mens - natuurlike mense word gesien as "onder die mag vd bose" (1 Joh. 5:19) en hulle wysheid is 'n wysheid wat vergaan (1 Kor. 2:6), want die natuurlike mens is "vleeslik" en dwaal en "sien" en praat soos die wereld (1 Kor. 2:14; Jak. 3:15; Jud 1:19; Joh. 10:26,27; 1 Joh. 4:5).  Maar geestelike mense het die waarheid en "sien" soos die Gees van God (1 Kor. 2:14,15). Geestelike mense is nie onder die mag vd bose nie, want hulle is "uit God" - gebore uit Sy saad (1Jn 5:19) en onder die Here se mag.
(Rom. 8:5-10)

Maar die feit dat die geestelike mens die LIG het, beteken egter nie dat hulle nie meer 'n wil het nie; terloops, hulle uiterlike mens is nog nie vernuwe nie! (maar word eers vernuwe met "die opstanding" wanneer Jesus Christus terugkom). Geestelike mense is daarom somtyds vleeslik en bedink nie altyd die dinge vd Here nie (Matt. 16:23; Jak. 3:15) - al het hulle die Gees van God en weet wat is die waarheid, luister hulle nie altyd nie;  en hulle ken ook nie altyd die skrifte of die krag van God nie (Mark. 12:24), en dan tree hulle vleeslik op. Om dit beter te verstaan, kan ons kyk na die gelykenis vd saaier. Die eerste groep in die gelykenis vd saaier is duidelik mense wat nie die woord aanneem nie en kan dus nie gesien word as Christene nie, maar die volgende 3 groepe is anders en verwys beslis na gelowiges.  Die tweede groep stel mense voor wat wel Christene word, maar hulle kry nie wortel nie en in tyd van verdrukking val hulle af...  Die derde groep is ook Christene, ja, maar dorings verstik hulle vrug en hulle verloor vrug, of raak selfs onvrugbaar! Beide die toestand vd tweede en derde groep Christene is gevaarlik, want sommige "val af" en ander kan hulle eendag onvrugbaar bevind wanneer Jesus Christus terugkom (wanneer Hy die vrug kom oes-Jak. 5:7). Dus, nie almal wat die Lig het, lewe in die Lig nie...   Die 4de groep is egter die wat in die Here bly en vrug dra  (hulle lewe dus in die Lig en kry die regte kos en water wat nodig is om hulle aan die lewe te hou, en hulle bewaar hulle klere). 
Dit beteken dat Christene in 3 groepe verdeel kan word, en slegs een van daardie 3 groepe is die wat volhard en vrug dra tot LEWE en die vrug behou (Rom. 8:1).

_________________________________________________________________________________
Skrifte oor GEES / asem EN "die mens se gees" / mens van binne:
Die mens bestaan uit vlees (liggaam), siel (lewende siel) en ASEM ("gees"):
(Gen 2:7)  En die HERE God het
- die mens geformeer uit die stof van die aarde en  (VLEES)
- in sy neus die asem van die lewe geblaas.            (ASEM)("nesh-aw-maw'")
- So het dan die mens ‘n lewende siel geword.       (SIEL)

Sonder "gees" (asem) kan ons nie lewe nie
(Job 34:14)  As Hy op Homself ag sou gee, sy 
gees ("roo'-akh" -lug, blaas, asem, wind..) en sy 
asem ("nesh-aw-maw'" -blaas, asem inspirasie, siel, gees ) na Hom sou terugtrek, (Job 34:15) dan sou alle vlees tesame die asem uitblaas en die mens sou tot stof terugkeer.  
Hy gee gees aan alle vlees (mens, dier) - en sonder "gees" of asem, is die vlees dood.

Onderskei tussen:
- (1) GEES (of ASEM) waarsonder niemand kan lewe nie (hetsy letterlike asem waardeur die uiterlike mens lewe, of figuurlik die asem vd Heilige Gees waardeur die innerlike mens lewe), en
- (2) GEES wat in iemand se binneste geformeer word (wat nl. verwys na die INNERLIKE MENS - ook genoem: gees/siel).
(1)  "gees vd mens" = ASEM:  Wat hierdie gees of asem dus vir ons beteken is dat ons nou lewe - die liggaam lewe en kan funksioneer (die organe en situie werk, lewe in die bloed...). Wanneer die gees of asem terugkeer na God (m.a.w. wanneer die mens sy laaste asem uitblaas) gaan die (uiterlike) mens dood (Mark. 15:37,39; Luk. 23:46; Job 11:20...).  Ons kan dus nie sonder hierdie gees of asem (wat Hy in ons inblaas) lewe nie;  m.a.w., SONDER GEES IS DIE LIGGAAM DOOD (Jak. 2:26) - (Pred. 12:7 - "en die stof na die aarde terugkeer soos dit gewees het, en die gees na God terugkeer wat dit gegee het"). Dus, wanneer die mens sterf en sy "laaste asem uitblaas", gaan dit terug na God wat dit gegee het (Pred. 12:7) - dit verwys nie na die gees vd mens figuurlik gesproke (sien punt 2) nie, maar verwys na die gees vd mens, LETTERLIK "asem". Vgl. dit met Openb. 11 (wat gaan oor wanneer die 2 getuies doodgemaak is, in die laaste dae...): Openb. 11:11 -"En ná die drie en ‘n halwe dag het ‘n gees van die lewe uit God in hulle ingegaan, en hulle het op hul voete gaan staan...".  Ook hier sien ons dat die enigste manier hoe hulle liggame (weer) kan lewe is deur 'n gees vd lewe uit God wat in hulle ingaan.

KOM ONS KYK NA 'N PAAR SKRIFTE OOR "DIE GEES VD MENS" (letterlike verwysing = "asem"):.
- Alhoewel die Hebr. woord " nesh-aw-maw' " gewoonlik gebruik word wanneer daar verwys word na "asem", word die Hebr. woord "roo'-akh" ook somtyds hiervoor gebruik, bv.  Rig. 15:19 -."Toe kloof God die holte wat by Legi is, en daar kom water uit; en hy het gedrink, en sy gees het teruggekom, en hy het weer opgelewe......" (- dit is die Hebr. woord "roo'-akh", wat beteken "wind, lug, gees", wat somtyds vertaal word as "asem", somtyds as "gees", en ook vertaal word as "lewensasem" (Gen. 6:17; 7:15).
- Waar die woord "asem" in Gen. 2:7 gebruik word, is dit ook die Hebr. woord " nesh-aw-maw'. In Gen 7:22 kan die woord "asem" as enige van hierdie twee Hebr. woorde vertaal word.  Wanneer ons dus praat daarvan dat die mens bestaan uit 'n liggaam, siel en gees, dan verwys die woord "gees" hier wel na "asem", maar is beslis ook tweeledig van aard omdat elke mens nie net lewe van hierdie asem nie, maar ook self as " 'n gees " gesien kan word (kyk volgende punt).
- Spr. 20:27  "Die gees van die mens is ‘n lamp van die HERE, dit deursoek al die kamers van die binneste"...
(2)  "gees vd mens" = GEES (in binneste): Somtyds word die mens se gees beskryf as " 'n gees " - dit verwys NIE na 'n ander gees wat in die liggaam ingaan nie, maar is 'n manier om iemand se gees of "siel" te beskryf - m.a.w., wat die toestand is van sy gees. 'n Vb. hiervan kan gesien word in Num 14:24 waar die woorde wat daar gebruik word, " 'n ander gees", nie beteken dat 'n ander gees in hom ingegaan het nie, maar net 'n manier is om te beskryf  hoe anders sy gees was as die ander mense se gees: -("Maar my kneg Kaleb, omdat ‘n ander gees in hom was en hy volhard het om My te volg.........."). Sy gees word hier beskryf soos 'n gees wat vashou aan die Here. 'n Persoon  se gees kan dus ook na verwys word as " 'n gees". Watter gees het jy?;  of anders gestel, hoe kan jou gees beskryf word?  Elke mens se gees kan dus aangespreek word as "n gees van vlees" - want ons is vlees (en bloed) - en wanneer die mens sterf is hy 'n "gees sonder vlees en bene" ("gees van afgestorwene"). Moses en Aäron het bv. o.a. vir God genoem "die God vd geeste van alle vlees"! (Num 16:22).
KOM ONS KYK NA 'N PAAR SKRIFTE OOR "DIE GEES VD MENS" (figuurlike verwysing = "gees in binneste"):
- Job_32:18  Want ek is vol woorde; die gees in my binneste dring my.
- Psa_51:10  (51:12) Skep vir my ‘n rein hart, o God, en gee opnuut in die binneste van my ‘n vaste gees.
- Psa_143:4  En my gees versmag in my, my hart verstyf in my binneste.
- Jes_26:9  Met my siel begeer ek u in die nag; ook met my gees in my binneste soek ek U; want as u oordele op die aarde is, leer die inwoners van die wêreld geregtigheid.
- Eseg_11:19  En Ek sal hulle een hart gee, en ‘n nuwe gees in julle binneste gee; en Ek sal die hart van klip uit hulle vlees verwyder en hulle ‘n hart van vlees gee,
- Hos_5:4  Hulle dade gedoog geen terugkeer tot hulle God nie, want daar is ‘n gees van hoerery in hulle binneste, en hulle ken die HERE nie.
- Sag_12:1  Godspraak. Die woord van die HERE oor Israel. Die HERE spreek, wat die hemele uitsprei en die aarde grondves en die gees van die mens in sy binneste formeer.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Is "gees" en "siel" dieselfde?
Daar word baiemaal na die mens verwys as " 'n siel " (Gen. 46:15; Jos. 2:13) of  'n "gees" (die geeste van alle vlees)(Num. 16:22), maar dit beteken nie dat die mens slegs uit 'n siel bestaan of net uit 'n gees nie. Die mens bestaan uit 'n liggaam, siel en gees (1 Thess. 5:23; Gen. 2:7), maar is ook tweeledig van aard.  Die mens is bv. nie net letterlik liggaam, siel en gees nie, maar ook "figuurlik" liggaam, siel en gees - is dus nie net uiterlik van aard nie, maar ook innerlik van aard (die mens binne-in). In die Skrif word die woorde UITERLIKE MENS en INNERLIKE MENS gebruik om hierdie aan te dui (2 Kor. 4:16).


Wanneer die uiterlike mens dus gevorm word, word daar ook 'n innerlike mens in iemand se binneste gevorm (Sag. 12:1). Bv., wanneer die mens doodgaan, is dit die uiterlike wat sterwe, nie die innerlike nie - na die (eerste) dood wag die innerlike (die mens van binne - "figuurlik" liggaam, siel en gees) vd "natuurlike mens" op die tweede dood (oordeel vd hel), en die innerlike vd "geestelike mens" wag dan op die opstanding (vd uiterlike)(en sal nie deur die tweede dood gaan nie) - in daardie sin is die mens " 'n gees" -  'n "gees van 'n afgestorwene" - wat ook gesien kan word as " 'n siel " (kyk bv. "siel in doderyk"  - Ps. 16:10; 49:15, Hand. 2:31 ens.).

In daardie opsig, as ons dink aan die terme uiterlike mens en innerlike mens, word die woord "liggaam" gewoonlik gebruik vir die uiterlike mens - of die woord "siel" somtyds gebruik (die mens as siel);  
maar die woord "siel" word ook somtyds gebruik om na die innerlike mens in geheel te verwys, of die woord "gees" (die geeste van alle vlees). Bv., somtyds verwys geleerdes na die mens as "liggaam en siel", of "siel en gees", wat eintlik maar net 'n verwysing is na die tweeledige mens (uiterlike mens en innerlike mens) in verskillende kontekste.

Maar waarna anders verwys die woord "siel"?, en waarna verwys die woord "gees"? Natuurlik word dit nie altyd gebruik t.o.v. die uiterlike of innerlike mens nie, maar verwys eintlik spesifiek na verskillende dele van die mens!  (gaan gerus na die afsonderlike opsommings van liggaam en siel en gees om hierdie beter te verstaan). Die terme "liggaam", "siel" en "gees" verwys dus letterlik elk na iets (uiterlike mens), maar verwys ook figuurlik elk na iets (innerlike mens), bv:
Die uiterlike mens:
LIGGAAM: Letterlike liggaam - Menslike wese, vleis, bene... (kan vgl. word met grond).
SIEL: Letterlike siel - Siel in bloed, lewende wese, organe, sintuie... (kan vgl. word met plant).
GEES: Letterlike "gees" - Asem (kan vgl. word met lig). Wanneer iemand sterf keer hierdie asem terug na God wat dit gegee het (Pred. 12:7), en dit gaan boontoe...(Pred. 3:21).
Die innerlike mens:
LIGGAAM: Figuurlik liggaam - (natuurlike mens - kinders van Adam - gebore uit Adam se saad)(geestelike mens - kinders van God - gebore uit Sy saad - wedergeborenes)
SIEL: Figuurlik siel - bloed (natuurlike mens-  dood in Adam se bloed - dra vrugte vir die dood)(geestelike mens -  - lewe in Jesus Christus se bloed - drug vrugte vir die ewige lewe);
                                  - organe (gedagtes vd hart, oorlegginge ens.);
                                  - sintuie (natuurlike mens "sien" en verstaan soos die wereld, en hoor of luister na die wereld)(geestelike mens "sien" en verstaan soos die Heilige Gees, en luister na die Here)........
GEES: Figuurlik gees - Asem waardeur die innerlike lewe (of die wereldse gees)(of die Heilige Gees)


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DIE VERSKILLENDE "ASEMS" WAARDEUR DIE NATUURLIKE EN GEESTELIKE MENS LEWE: 

In hierdie opsomming kyk ons na die betekenis van "gees" as ASEM (Gen. 7:22; 25:8; Hand. 17:25), want in betekenis verskil "gees" en "asem" nie veel nie.

Net soos die uiterlike mens nie sonder asem kan lewe nie, net so kan die innerlike mens ook nie sonder asem lewe nie. M.a.w., wanneer die uiterlike mens sterwe en hy sy laaste ASEM uitblaas, en die asem wat God gegee het teruggaan na Hom, dan beteken dit nie die innerlike mens het ook gesterwe nie.  Die innerlike mens (die mens van binne) lewe dan nog, en het ook ASEM waardeur hy lewe..., en hy wag dan - i.g.v. die natuurlike mens, op die tweede dood;  maar die geestelike mens sal nie deur die tweede dood gaan nie (want hy het die asem van die Heilige Gees..., deur wie hy in bewaring gehou word tot op die dag van verlossing en deur wie hy lewe).  In die geval vd natuurlike mens lewe sy innerlike mens deur "die wereldse gees" ("asem")(ook genoem "gees van dwaling")(Ef. 2:2; 1 Joh. 4:6), maar in die geval vd geestelike mens lewe sy innerlike mens deur die Heilige Gees ("asem")(die Gees wat uit God is)(ook genoem "die Gees vd waarheid")(1 Kor. 2:12; 1 Joh. 4:6).

-  Die natuurlike mens se innerlike word somtyds as "dood" gesien (Ef. 2:1), nie omdat sy uiterlike en innerlike alreeds dood is nie, maar omdat hy vrugte dra tot die DOOD...  Hy het m.a.w. nie die Lig (asem) wat hom vrugte tot lewe kan laat dra nie, en kry ook nie die regte kos en water wat hom aan die lewe hou nie(http://warechristenedagstukkies.blogspot.com/2018/10/die-innerlike-mens.html). En hy kan ook nie die geestelike voedsel verwerk nie, want hy het nie die Lig of asem wat nodig is om dit te kan verwerk nie.  Die "natuurlike mens" (die gebore uit die saad van Adam) sal dus deur die tweede dood gaan  (want hulle dra vrugte vir die dood) (wanneer die uiterlike mens sterwe, kan dit gesien word soos die eerste dood, en die tweede dood kan miskien vgl. word met soos wanneer nie net die liggaam nie maar ook die innerlike mens sterwe - tweede dood verwys na die oordeel vd hel - Openb. 21:8).  M.a.w., omdat hulle nie die asem of LIG  het van die Heilige Gees nie, kan hulle nie geestelike voedsel verteer nie, en dus nie groei en vrug dra tot lewe nie, maar dra vrugte tot die dood. Die natuurlike mens is uit die wêreld (het 'n gees van dwaling - 1 Joh. 4:6) en praat uit die wêreld (en luister dus nie na die wat uit God is nie, maar na die wat uit die wereld is - luister na die wat die gees van dwaling het)(1 Joh. 4:5,6). Hy wandel volgens die loop van hierdie wêreld (wandel in die begeerlikhede van hulle vlees en doen die wil vd vlees en sinne - verdwaas in die gemoed - Ef. 4:17),  volgens die owerste van die mag van die lug (Ef. 2:2,3; 1 Joh. 5:19; 1 Pet. 4:2 - "die wêreld" is onder die mag vd bose)(want hulle het die gees vd wereld, die gees van dwaling) - en word daarom kinders vd ongehoorsaamheid of "kinders vd toorn" genoem (Ef. 2:3) 
-  Die geestelike mens se innerlike word as "lewendig" gesien omdat hy die Heilige Gees ("roo'-akh" -lug, blaas, asem, wind.)("pnyoo"-mah" - asem, wind, gees, lewe, gemoed) het wat hom nie net laat LEWE nie, maar hom vrug kan laat dra tot LEWE / ewige lewe! (wat beteken dat hy onder die mag van God is, want hy het Sy Gees - "is uit God", is "uit God gebore" - het Sy saad in hom)  (omdat sy innerlike mens "lewe" deur die Heilige Gees, m.a.w. die asem het vd Heilige Gees, is hy instaat om geestelike voedsel en water te verwerk wat vir hom die ewige lewe kan gee). Hierdie Heilige Gees word deur Jesus Christus gegee aan elkeen wat in Hom glo. Die Heilige Gees is ook een vd twee elemente nodig vir iemand om wederbaar te word - dus "weer gebore" word, want beteken dat hulle nie meer natuurlike mense is wat gebore is uit Adam se saad nie, maar word geestelike mense, wat beteken dat hulle gebore word uit God se saad. Daarom is die geestelike mens uit God (1 Joh. 4:4), want hy is wederbaar deur (water en) die Heilige Gees;  en hy KEN God want hy het die Heilige Gees (en hy luister daarom ook na die wat uit God is, want hy het die Gees vd waarheid - 1 Joh. 4:6). Die geestelike mens wandel nie meer volgens die begeerlikhede van sy vlees en sinne nie (het nie meer die wereldse gees of gees van dwaling nie), maar wandel volgens die wil van God (want hy het die Heilige Gees, die Gees van waarheid) en dra vir Hom vrugte (beklee hulle dus met die nuwe mens wat uit God geskape is - Ef. 4:24) (...vernuwe hulle in die gees van hulle gemoed - Ef. 4:23)(1 Pet. 4:2; Rom. 7:4; 14:7). God wat in die geestelike mens is is groter as hy wat in die wêreld is (1 Joh. 4:4)...
------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Sondag 31 Januarie 2021

Die siel vd mens (1)

In hierdie pos kyk ons na DIE SIEL (vd mens).

- Vir 'n studie oor DIE LIGGAAM, gaan na: https://warechristene.blogspot.com/2019/05/die-liggaam.html.
- Vir 'n studie oor DIE GEES (vd mens), gaan na: https://warechristene.blogspot.com/2020/05/asem-gees-lig-gees-vd-mens.html
_________________________________________________________________________________
OPSOMMING:
Rol af vir afsonderlike onderwerpe en skrifgedeeltes, nl.
- hoe die siel beskryf word of wat dit beskryf;
- wat kan ons leer oor "siel" uit Jesus se woorde;
- die "siel" in beeldspraak; en 
- ander woorde wat die siel help beskryf. 

Die woord "siel" word somtyds gebruik om in geheel na die innerlike mens te verwys (soos die woord "liggaam" somtyds gebruik word om na die uiterlike mens te verwys)(Matt. 10:28 - bv, niemand kan die siel doodmaak nie, behalwe God...). Die "siel", altans hier verwysend na die innerlike mens, is belangriker as die uiterlike mens.  Dis bv. belangriker om jou te oefen in die godsaligheid as wat dit is om jou liggaam te oefen.  Natuurlik is dit belangrik om vir die uiterlike te sorg, bv. kos en water en oefening ens., maar wat van die innerlike? Wat se kos en water kry jou siel? Hoe is dit geklee en wat se oefening word dit gegee? Wat is die toestand van jou siel? Hoe kan jou siel jou beskryf as mens?

Die woord "SIEL" het ook:
'n wye betekenis en word beide letterlik en figuurlik gebruik, bv. letterlik kan die hart die siel beskryf, maar figuurlik kan dit ook beskryf word deur bv. die begeertes vd hart (kyk na woorde soos emosies, gedagtes, wil, begeerte, hart, beslissing vd hart ens.). Dit kan selfs beskryf word deur "lewend a.g.v. asem" want sonder asem kan niks of niemand 'n "lewende siel" wees nie (kyk na woorde soos lewe, wese, persoon, mens of dier, die self ens.). Dit kan beskryf word deur 'n persoon, bv. mense kan as "siele" aangespreek word, en in daardie geval beskryf dit die uiterlike en/of innerlike mens in geheel (bv. "daar was 20 siele - 20 mense"). Dit kan beskryf word deur iets soos bloed, want die siel is in die bloed. Dit kan beskryf word deur sintuie, organe en gebeente (hetsy letterlik of figuurlik)(en dus deur dinge soos aptyt beskryf - bv. die belangrikheid van kos en water...), want wat die uiterlike mens aanbetref verwys siel na hierdie stelsels binne die liggaam wat in 'n werkende toestand is (omdat iets of iemand asem het); en wat die innerlike mens aanbetref kan hierdie stelsels ook gesond of ongesond wees... Ons sien dus dat daar baie woorde is waardeur SIEL beskryf word (en hulle is almal belangrik!).  
Die woord "siel" kan dus nie net deur een woord beskryf word nie, want dit hang af of daar verwys word na: 
- (1) siel letterlik, of na die
- (2) siel figuurlik, of 
- (3) die mens in geheel, of
- (4) waar dit gebruik word vd innerlike mens.

Die woord siel is:
- die Hebr. woord "neh'-fesh" (Gen. 1:30; 2:7...)(letterlik of figuurlik)(aptyt, gedierte, liggaam, asem, wese, begeerte, gees, hart, lewe, begeerte, mens, die ek, gedagtes, lewendig, een, eie, persoon, plesier, die self, hulle, 'n ding, ens.); of
 - die  Gr. woord "psoo-khay' (wat ook duidelik beide letterlik en figuurlik gebruik word).
(rol af vir uiteensetting)

Dus:
(1) SIEL leterlike beskrywe (asof dit die uiterlike mens beskrywe):
Bv. HART, BLOED, SINTUIE, ORGANE. Verwysend na iets wat lewe - 'n LEWENDE SIEL.  
(Gen 1:30 - "Maar aan al die diere van die aarde en al die voëls van die hemel en al die kruipende diere op die aarde, waarin ‘n lewende siel is, gee Ek al die groen plante as voedsel. En dit was so"). Sonder asem (gees/lig), en natuurlik 'n liggaam, kan niks 'n lewende siel of wese wees nie. Asem verander die liggaam om lewendig te word en te "werk". Sonder asem kan die siel vd uiterlike mens (bv. hart, en bloed wat deur die liggaam pomp, sintuie, organe) nie werk nie en is die liggaam dood. In hierdie sin is die siel in die BLOED.- die bloed is met die siel verbind (Lev. 17:14); vleis met sy siel, met sy bloed... (Gen. 9:4). Immers is bloed soos 'n prentjie van iemand se gesondheidstoestand en ook nodig om die liggaam in 'n werkende toestand te hou. Daarom word "hart" ook gesien as deel vd siel, want dit is 'n belangrike komponent wat die bloed pomp deur die liggaam en die hele liggaam (en organe en sintuie dus deel vd siel) voorsien van allerhande nodige elemente.   Maar sonder asem kan niks of niemand lewe op aarde nie;  m.a.w., jy moet 'n lewende siel wees om te kan lewe op aarde (Gen. 2:7) - daarom gaan iemand of iets dood wanneer hy die laaste asem uitblaas... Somtyds word die woord "wese" hier in die plek van siel gebruik (alhoewel, ons moet onthou daar is baie soorte wesens met verskillende soorte liggame). Asem en bloed is beslis deel van wat 'n wese hier beskryf.  Vir 'n studie oor lewende siel/wese, gaan na: https://warechristene.blogspot.com/2018/12/lewende-wese-lewende-siel-menslike.html

(2) SIEL figuurlik beskrywe (asof dit die innerlike mens beskrywe):

(3) WAAR SIEL DIE MENS IN GEHEEL BESKRYF:
In geheel kan na mense verwys word as "siele" - die mens word somtyds na verwys as " 'n siel " (bv. soveel siele getel...)(bv. Gen. 46:22; Hand. 2:41; 27:37)(Num. 31:40; Jos. 2:13).  Dit verwys nie hier noodwendig na die gees in die binneste nie, maar ook na die uiterlike mens - asof iemand se BLOED  vgl. kan word met hom as 'n SIEL (Ps. 30:9; 30:10). Bestudeer gerus ook die term "vlees en bloed" wat verwys na die mensdom (en vgl. dit ook met die tema van "menslike wese").  Die mens is VLEES EN BLOED want hy is uit vlees en bloed gebore (Joh. 3:6; 1:13). Mense van dieselfde bloed is van dieselfde DNA en is familie van mekaar - bv. "van dieselfde bevolking" (mense van gemengde bloed verwys bv. na verskillende bevolkings). Iemand se lewe is in die bloed - dit beskryf hom as 'n siel - siel in bloed. Vir 'n studie oor vlees en bloed, gaan na: https://warechristene.blogspot.com/2018/10/vlees-en-been-vlees-of-liggaam-en-bloed.html

(4) WAAR SIEL DIE INNERLIKE MENS IN GEHEEL BESKRYF:
(1Pe 1:9 - "en die einddoel van julle geloof, die saligheid van julle siele, verkry") - die woord "siele" hier verwys duidelik meer na die innerlike mens as wat dit verwys na die "liggaam" (kyk ook Hebr. 12:3; 13:7; Jak. 1:21; 1 Pt. 2:25; Ps. 31:10 ens.).  Openb. 6:9 is ook 'n goeie vb. van waar "siele" duidelik gebruik word om te verwys na die innerlike mens (in geheel): -" En toe Hy die vyfde seël oopgemaak het, sien ek onder die altaar die siele van die wat gedood is ter wille van die woord van God en die getuienis wat hulle gehad het" - (kyk ook Openb. 20:4; Hand. 14:22; Matt. 11:29, ens.). Nog 'n goeie vb. is (Mic 6:7 - "Sal die HERE ‘n welbehae hê in duisende ramme en tien duisende strome van olie? Sal ek my eersgeborene gee vir my oortreding, die vrug van my liggaam vir die sonde van my siel?") - hier sien ons dat "liggaam" gebruik word vir "die uiterlike mens" en "siel" vir die "innerlike mens".  Jesus het ook hierdie soort taal gebruik in Matt. 10:28. 

As ons 'n meer vollediger opsomming wil maak oor DIE SIEL, sal ons dus ook moet inkyk op woorde soos:
-  lewe / lewende wese/siel (en die belangrikheid hier van asem);
-  die siel (of  die mens as siel ) letterlik en figuurlik bedoel;
-  hart en organe (en die belangrikheid hier van kos en water);
-  bloed (en die belangrikheid hier van uit watter saad iemand gebore is).
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
INLEIDING:

Die mens bestaan uit liggaam, siel en gees;  maar is tweeledig van aard nl. "die uiterlike mens" en die "innerlike mens";  dus, "liggaam siel en gees" verwys nie net na die uiterlike mens nie, maar ook na die innerlike mens;  alhoewel die woord "siel" somtyds gebruik word om in geheel na die innerlike mens te verwys (en "liggaam" om na die uiterlike mens te verywys). Om te se dat die uiterlike mens "liggaam, siel en gees", is sowel die innerlike mens "liggaam, siel en gees" is, is nie skriftuurlik korrek nie, alhoewel beide die uiterlike mens en die innerlike mens letterlik sowel figuurlik beskryf word in die Skrif. Bv., in baie skrifte sien ons hoe die woord "siel" nie net gebruik word vd uiterlike mens nie, maar ook vd innerlike mens. Die woord "siel" word veral in die Skrif gebruik van iets binne-in die mens, dier of voël (Gen. 1:30), en word somtyds beskryf deur die hart, of as binne-in die BLOED (siel in die bloed - Lev. 17:11; Gen. 9:4);  en verwys veral na "lewe"! (bv. "lewende siel").  Die woord SIEL kan dus 'n beskrywing wees van "siel" letterlik bedoel (bv. letterlike organe en sintuie)(bv. hart, bloed ens.), of  ":siel" figuurlik bedoel soos vd innerlike mens (wat dan verwys na begeertes, wil, gevoel, ens.). Op dieselfde wyse word die hart en organe bv. letterlik en figuurlik gebruik in die Skrif... Die siel letterlik bedoel (bv. "vd uiterlike mens") word veral gekenmerk deur die fisiese HART en BLOED wat deur die are pomp (bv. "DIE SIEL vd vlees is IN DIE BLOED" - Gen. 9:4,5; Lev. 7:27; 17:11,14; Deut. 12:23; Lev 17:11 - "Want die siel van die vlees is in die bloed, en Ek het dit aan julle op die altaar gegee om vir julle siele versoening te doen; want die bloed bewerk versoening deur die siel");  daarom word die mens belet om bloed te eet, is om hierdie rede! Gen. 9:4). Maar natuurlik verwys "siel" na dit "binne-in" (bv. van die liggaam) en die stelsels wat werk in die liggaam (bv. ORGANE, SINTUIE, GEBEENTE)(vir 'n studie oor "die mens se LIGGAAM", gaan na: https://warechristene.blogspot.com/2019/05/die-liggaam.html - wat verwys na vlees, familie, werke, voedsel en water, vleis, die self, klere en naaktheid, maar ook organe en sintuie kan insluit). In Biologie word ORGANE ingedeel in verskillende stelsels.  Daar is bv. die spierstelsel (geraamte, gewrigte, ligamente, spiere, senings); die spysverteringstelsel (mond, kliere, farinks, slukderm, maag, ingewande, lewer, galblaas, mesenterium, pankreas); die asemhalingstelsel (neus, farinks, larinks, longe, diafragma, ens.);  die urinere stelsel (lewer, niere, blaas ens.); die bloedsomloopstelsel (die hart, are, beenmurg ens.); die voorplantingsorgane...; endokriene...; brein, senuwees, sintuie soos ore, oe, tong ens., hormone; huidstelsel (soos vel ens.), ens.
ORGANE / SINTUIE / GEBEENTE:
-  Soos gesien onder die studie van "liggaam", word die woord "may-aw'" (wat in KJV vertaal word as "bowels") somtyds vertaal as liggaam in AOV, maar dit verwys eintlik na die "MAAG, INGEWANDE, HART, en BAARMOEDER" (Gen. 15:4; 25:23...) - wat dus miskien meer verwysend is na die siel.  HIERDIE ORGANE IS LETTERLIK DEEL VAN DIE UITERLIKE LIGGAAM VD MENS ("vlees")(en keer terug na stof wanneer die mens doodgaan);  
- MAAR  "ORGANE" AS DEEL VD LIGGAAM VD MENS verwys nie net na die letterlike nie, maar ook na die figuurlike (m.a.w., "VD INNERLIKE MENS")  -bv. die gedagtes en oorlegginge vd hart...-Hebr. 4:12; - kyk in hoe baie skirfte die "HART" figuurlik gebruik word... -8:10; 10:22; 13:9; 1 Joh. 3:21; 1 Joh. 3:17; 2 Pet. 2:14; Jak. 1:26; 3:14; 1 Tim. 1:5; 2 Kor. 3:3 ens.. Bv., wanneer iemand "in sy hart egbreuk pleeg" (Matt. 5:28), verwys dit nie na die letterlike gebaar van egbreuk nie, maar is bedoel "pleeg egbreuk in die innerlike mens";  dus, hetsy figuurlik of letterlik, beide word gesien as egbreuk! (dit wat  die hart van vol is, loop die mond van oor....). Daar word in vele skrifte verwys na organe, sintuie en gebeente as figuurlik (asof "vd innerlike mens").

Die woord "siel" word ook somtyds gebruik van die innerlike mens in geheel bv. om die toestand vd innerlike mens (gees in binneste) te beskryf.  Bv., die siel is lewend en kan voel, kan "treur" (Job 14:22);  vriendelike woorde is soos heuningkoek vir die siel en 'n genesing vir die gebeente (Spr. 16:24). Terwyl organe en sintuie ook onder die tema van "liggaam" gesorteer kan word, word dit baiemaal gebruik om die toestand vd siel te beskrywe, bv. 'n gebeente word ongesond vanweë sonde (Psa 38:3)  (38:4);  en hartstog kan 'n gebeente verrot (Spr. 14:30);  stralende  kan die hart verbly, en 'n goeie tyding maak die gebeente vet (Spr. 15:30). Iemand se hart kan gebreek wees in sy binneste (Jer. 23:9). Niere kan versmag van verlange in iemand se binneste (Job 19:27), of selfs jubel! (Spr. 23:15)...

Die toestand van die mens se ORGANE en SINTUIE en GEBEENTE is dus nie net uiterlik 'n bewys van gesondheid nie, maar ook innerlik. Dit wat dit bedoel dat God "hart en niere deursoek" (Ps. 7:9,10; Jer. 11:20)(Jer 17:10 - "Ek, die HERE, deursoek die hart, toets die niere, om aan elkeen te gee na sy weë, volgens die vrug van sy handelinge") - verwysend dat Hy kyk wat die toestand is van iemand se innerlike mens (dus iemand se "siel"). Dit wat die mens doen en bedink en ervaar het beslis 'n invloed op sy innerlike mens.  Hoe lyk sy gebeente?  Hoe lyk sy hart? Hoe lyk sy niere? - HIERDIE IS DINGE WAT DIE SIEL BESKRYWE. Ons kan nie altyd sien nie, maar die Here SIEN wat die toestand is van elkeen se "hart en niere" (Jer. 20:12), en volgens hierdie "toestand" vd innerlike mens sal elkeen eendag vergeld word (volgens hulle werke)(Openb. 2:23).

Die woord siel is nie net verwysend na een van die komponente waaruit die mens bestaan (m.a.w. liggaam, siel en gees)(hetsy letterlik of figuurlik)(Matt. 11:29) nie, maar word ook somtyds gebruik om 'n lewende wese te beskryf, bv. waar daar na mense verwys word as "siele" (Hand. 7:14) - in hierdie geval verwysend na die wat "vlees en bloed" is, of die in wie daar lewensasem is. Die rede waarom iets of iemand hierdie LEWENDE siel het, is d.m.v. asem of "gees" (Gen. 2:7). Dit beteken, dat sou iemand sy asem of gees verloor, sy siel nie meer lewend wees nie... - en dit is inderdaad wat gebeur wanneer iemand sterwe (altans "sy laaste asem uitblaas), is dat sy siel dan nie meer LEWE nie (letterlike, fisiese hart stop, bloed kan nie meer pomp. organe stop...); en net soos hierdie die geval is met die uiterlike mens, net so is dit vir die innerlike mens. In daardie opsig, omdat die mens tweeledig is (uiterlike en innerlike mens), verwys die siel vd mens nie net na siel. asof vd uiterlike mens nie, maar ook na siel, asof vd innerlike mens.  

Niks of niemand kan lewe sonder ASEM nie;  dus, kan niemand 'n LEWENDE WESE wees sonder asem/gees/lig nie (Gen. 2:7). Woorde wat hiervoor gebruik word is o.a. "asem in neus" of "asem vd LEWE", of "lewensasem".  Die woorde "lewende siel" is bv. beskrywend van die wat LEWENSASEM  in hulle neusgate het. Hierdie gees of asem wat God gee, is soos lig vir die liggaam.  Die mens is net soos plante,afhanklik van lig (gees/asem) om te kan lewe. Ons moet onthou dat die mens nie net uiterlik van aard is ("die uiterlike mens") nie, maar het ook 'n innerlike ("die innerlike mens"), en net soos die uiterlike mens lewe deur ASEM, net so lewe die innerlike mens deur asem/gees (bv., "die natuurlike mens" het die gees vd wereld, maar "die geestelike mens" lewe deur die asem vd Heilige Gees (en die geestelike mens se lewe is in die bloed van Christus, want net soos mense van dieselfde bloed familie is van mekaar, so is die wat gebore is uit God, familie van Hom - siel in bloed - lewe in Christus...).  Wanneer iemand sy laaste asem uitblaas, gaan hy dood (verwysend na die uiterlike mens).  Op dieselfde wyse sal die (innerlike mens) wat NIE die asem het van die Heilige Gees nie, doodgaan (verwysend na die tweede dood).

Wanneer daar na iets of iemand se SIEL verwys word, gaan dit dus veral oor die feit dat hy LEWE (Gen. 2:7).  Wanneer sy hart gaan staan is dit gewoonlik 'n bewys dat hy besig is om te sterwe -  die HART word ook baiemaal gebruik om siel te beskrywe, want dit gee 'n aanduiding van of iemand LEWE of nie (hetsy verwysend na die uiterlike mens of die innerlike mens).  Die hart pomp BLOED deur die hele liggaam en op so 'n manier word die liggaam voorsien van allerhande nodige elemente o.a. suurstof.  Iemand se bloed kan ook baie van hom vertel, bv. watter soort siektes hy het, asook die gesondheidstoestand van verskillende organe bv. hart, niere, lewer ens. In daardie opsig werk die hart en organe saam, en bloed is die belangrike komponent tussen hierdie organe. Hierdie is natuurlik meer verwysend na die uiterlike mens (asof, se siel), maar die mens is nie net uiterlik van aard nie, maar het ook 'n innerlike mens, en het dus nie net 'n letterlik siel nie, maar ook 'n siel figuurlik gesproke. Die mens is dus nie net letterlik liggaam, siel en gees nie, maar ook figuurlik liggaam, siel en gees, bv. selfs na die dood (vd uiterlike mens) het hy (die innerlike mens) steeds 'n vorm, kan sien en hoor en dink en praat ens. Ons moet dus nie net kyk na die woord siel in letterlike betekenis nie, maar ook weet waarna die "siel" figuurlik verwys...

Die siel kan verder vgl. word met saad of plant of boom (wat geplant word, en groei en vrug dra).  Hierdie is veral beeldspraak wat gebruik word van die innerlike mens. Gelowiges word bv. voorgestel soos saad of bome wat groei en vrug dra... (en iemand se VRUG sal eendag bepaal of hy doodgaan of nie!). Net soos die uiterlike mens sterwe sonder kos en water, net so sal die innerlike mens sterwe sonder kos en water.  En die soort kos en water het ook 'n invloed op groei en hoedanig die vrug lyk;  maw, net soos kos en water 'n invloed het op die liggaam, hart, organe ens. (m.a.w. "liggaam en siel" letterlik gesproke), net so het geestelike kos en water 'n invloed op die innerlike mens as "siel" (bv. verwysend na wie dit is in wie iemand glo en wie dit is vir wie hy dien, wie sy bron is, en bv. wat hy sien as waarheid..ens.) - wat iemand inneem het dus beslis 'n invloed op sy groei, en sal bepaal wat se soort vrug hy dra... As 'n kind van die Here  bv. verkeerde kos en water inneem (m.a.w. liewer sy vertroue plaas in wereldse wysheid en rykdom, of afgode begin aanbid of ander afgodspraktyke begin volg), dan sal dit beslis 'n invloed he op beide sy groei en die soort vrug wat hy uiteindelik dra  / of hy staan dan die gevaar om die goeie vrug wat hy alreeds dra, te verloor (kyk die gelykenis vd saaier). Wanneer Christus terugkom, gaan elkeen se vrug geoes word...
Bestudeer gerus die volgende onderwerpe in 'n geestelike betekenis:
- "water": https://warechristene.blogspot.com/2018/03/honger-dors-vreemdeling-naak-siek.html
- "kos": http://warechristene.blogspot.com/2017/10/honger-dors-vreemdeling-naak-siek.html
- "bekleding": https://warechristene.blogspot.com/2020/03/honger-dors-vreemdeling-naak-siek.html.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
UITEENSETTING:

Die woord "SIEL" is die:
- Hebr. woord "neh'-fesh" (Gen. 1:30; 12:13; 17:14 ens.)(word letterlik of figuurlik gebruik)(verwys veral na 'n wese wat asemhaal, bv. dier of mens), en het die volgende betekenisse: (enige, aptyt, dier, liggaam, haal asem, gedierte, dood (elik), begeerte, tevrede, vis, gees, gulsig, hy, hart, lewe, lus, man, my, beslissing of hart, verganklikheid, een, eie, persoon, genot, die self, hulle (self), ding, wil);
- Gr. woord "psoo-khay'" (Matt. 10:28; 12:18; 26:38 ens.)(word letterlik of figuurlik gebruik), en het die volgende betekenis: (hart, lewe, beslissing, siel, wese-ons,jy).

-------------------------------------
Vir 'n meer vollediger opsomming om die woord SIEL beter te verstaan, moet ingekyk word op die volgende woorde (woorde soos bo gesien in Hebr en Griekse betekenis vd woord):
-  lewe / lewende wese/siel (en die belangrikheid hier van asem);
-  die siel (of  die mens as siel ) letterlik en figuurlik bedoel;
-  hart (en organe)(en die belangrikheid hier van kos en water); en

-  bloed (siel in bloed)(en die belangrikheid hier van uit watter saad iemand gebore is).

Die begrippe lewende wese of lewende siel verwys na alles wat DIE ASEM VD LEWENSGEES IN HULLE NEUSGATE HET - want asem verander hulle in lewende siele... ! (Gen. 7:22,23; 1:20,21,24; 2:19; 9:10,12,15,16; Lev. 11:10,46; Deut. 11:6; Eseg. 47:9; Openb. 16:3). Daar word baiemaal na mense verwys as bloot SIELE (Gen. 46:15; Eks. 1:15; Hand. 2:41 ens.), maar dit beteken nie dat die mens net uit siel bestaan nie (want hy bestaan uit liggaam, siel en gees), maar is verwysend na die feit dat hulle "lewende wesens" is, en verwys veral na "uit watter bloed iemand gebore is" (bv. "vlees en bloed" - die natuurlike mens is kinders van Adam / verganklike bloed) - dit gaan dus oor die bloed wat deur hulle are loop.  Mense van dieselfde bloed is van dieselfde familie of van dieselfde volk. M.a.w., ons moet vra uit watter saad iemand gebore is om te kan weet "van watter bloed hy is".  Volgens bg. Hebr en Gr. woorde, kan ons "die SIEL" dus soos volg opsom - die begrip "siel" verwys na:
- (1) 'n enige wese ("ding" - ons/jy) -  is " 'n siel " (het 'n lewende siel)(hetsy mens, dier, vis);
- (2) is letterlik (bv. verwysend na siel asof vd uiterlike mens), en is ook figuurlik (bv. verwysend na siel asof vd innerlike mens);
- (3) het 'n aptyt en liggaam (verwysend na die hart en organe / bloed en die belangrikheid van kos en water);
- (4) haal asem, lewe, en i.g.v. die mens kan doodgaan - is verganklik (verwysend na die saad waaruit iemand gebore is);
- (5) het 'n gees (nie net letterlike asem nie, maar verwys ook na die innerlike mens want die mens as "siel" figuurlik gesproke het ook asem nodig om te kan lewe);
- (6) het 'n hart (nie net letterlik hart en organe nie, maar kan bv. beslis, en het begeertes, gevoelens - 'n wil)(verwys na die innerlike mens).

Die mens is dus 'n "wese" (MENSLIKE WESE/ ook somtyds verwys na as " 'n SIEL") met 'n LIGGAAM, waarin daar 'n "lewende SIEL" is (Gen. 1:30)(leer meer hieroor onder die studie vd liggaam, onder die onderwerp "die self"), en hy kan nie 'n "lewende siel" wees sonder "gees"/ASEM nie - het m.a.w. ('n) gees (letterlik "asem" en is ook "gees"/innerlike mens). Ook al die diere van die aarde, die voëls van die hemel, en al die kruipende diere op die aarde het elk 'n lewende siel in hulle... (die met lewensasem in hulle neusgate).  Maar sonder die "liggaam" en "lewensasem" kan niks 'n LEWENDIGE SIEL of DING of WESE wees nie.  Die begrip "LEWENDE WESE" verwys dus veral na alles wat "die ASEM vd lewensgees in hulle neusgate het"... (want die "asem" verander hulle in lewende siele)(Gen 7:22,23)(bv. die MENS, die vee, kruipende diere, voëls van die hemel)(Gen. 1:20,21,24;  2:19;  7:4;  9:10,12,15,16; Lev. 11:10,46; Deut. 11:6; Eseg. 47:9; Openb. 16:3). Daar word ook in verskeie skrifte na 'n (lewende) wese verwys as bloot " 'n siel " (Gen. 17:14; 19:20; Eks. 12:15,19; Hand. 3:23 ens.).

Die Skrif leer vir ons dat wanneer iemand sterwe, "die siel uitgaan" (Gen. 35:18) - dit vewys na hoe die persoon ophou om 'n lewende wese te wees... - in so 'n geval kan ons sê dat die "siel aan die doderyk oorgegee word" (Ps. 16:10), waar die wese dan "verderf" (die uiterlike keer terug na stof). Vgl. dit met 1 Kon. 17:21,22 wat skets hoe die kind daar se siel hom verlaat het, maar hy weer lewendig word toe dit terugkeer... Ander woorde wat ook gebruik word (veral waar iemand vroeer sterwe...) is dat daardie "siel afgeies word" (Luk. 12:20)....  Hierdie verwys natuurlik na die dood ("eerste" dood), nie die tweede dood nie. Hier sien ons "SIEL" o.a. verwys na "VERGANKLIKHEID" (kinders van Adam/die natuurlike mens - gaan dood). Dus word daar somtyds na "doodgaan" verwys as "iemand se siel verlaat hom of word weggeneem" (1 Kon. 19:4), en verwys na hoe iemand ophou op 'n lewende siel te wees. Die mens is 'n wese WAT ASEMHAAL en LEWE (en die siel vd vlees is in die bloed - Lev. 17:11-rol af vir meer hieroor). Die menslike wese kan DOODGAAN (is m.a.w. verganklik). Maar hy kan nie 'n lewende wese wees op aarde as hy nie 'n liggaam het nie.  Sonder liggaam is hy soos 'n "gees sonder vlees en bene" (verwysend na die innerlike mens wat nie 'n uiterlike het nie - soos die geeste van afgestorwenes). Hy kan dus slegs 'n lewende wese op aarde wees "MET" 'n liggaam.  Die menslike wese is verder 'n wese met 'n aptyt en kan bv. nie lewe sonder kos en water nie.  Die menslike wese het 'n hart (en kan beslis en dink, het begeertes, gevoelens - 'n wil...). Somtyds word die woord "siel" nie net gebruik t.o.v. 'n menslike wese nie, maar word ook gebruik van 'n groep menslike wesens wat soos " 'n mens" gesien word, bv. die volk Israel in Num. 21:4 waar daar na die volk "se siel" verwys word soos daar van 'n persoon as 'n siel gepraat word (vgl. dit met Ef. 2:15 en 1 Sam. 30:6).  In hierdie vb. was die "siel" vd volk aangespreek om die toestand van hulle siele aan te dui (in hierdie geval was dit "ongeduld"). In ander woorde kan ons se dat dit gewys het hoe die volk se "hart" lyk of hoe hulle harte gelyk het. Kyk ook hoe die Christelike kerk voorgestel word as 'n nuwe "mens" - duidelik met liggaam, siel en gees.  Die woord "siel" word baiemaal gebruik om iemand se ware toestand van bv. hoe hy dink, sy oorlegginge, gevoelens, begeertes ens. te beskryf. Die begrippe "hart" en "siel" word in heelwat skrifte saam gebruik (gewoonlik figuurlik)(bv. 2 Kon. 23:25 ens.) en ons sien hier die verband tussen die beslissings, begeertes, gevoelens, wil ens. vd hart en "die siel".

 Elke "siel" is in die hand van sy Skepper, die Here (so ook is die gees/asem van alle mense - dus, as God die asem wegneem, kan niemand lewe of 'n lewende siel op aarde wees nie)(Job 12:10; 34:14,15).

SIEL IN DIE BLOED:

Bg. betekenis vd woord siel in die Hebr. en Grieks, is dan waarby ons stilstaan in hierdie studie, en is die manier waardeur die begrip SIEL verduidelik kan word, maar ons kan ook kyk na terme waarmee die woord "siel" vgl. word, bv. "bloed". 

Die tema van "bloed" is belangrik wanneer ons verwys na die siel, want die SIEL VD VLEES IS IN DIE BLOED! (of anders gestel, "die siel van alle vlees is sy bloed"; elkeen se bloed is met sy siel verbind...-Lev. 17:14)... In hierdie opsig sien ons dat SIEL nie net verwys na iets of iemand as "lewende wese" nie, maar ook verwys daarna dat die siel gesien kan word as na die siel = die bloed (Deut. 12:23)("die wese se lewe is in die bloed"). Ons ken die gesegde "sowaar as my siel leef!" (1 Sam. 17:55) wat verwys na die mens wat gesien word as "'n siel" en sy lewe is in sy siel (in sy bloed)! - natuurlik, solank hy asem het!, want wanneer hy sy laaste asem uitblaas dan leef sy siel nie meer nie (wat weer verwysend is na die verganklikheid van die kinders van Adam..., en daarom verwys "siel" nie net na die lewe in die bloed nie, maar ook na die verganklikheid vd mens as lewende wese). Geen mens kan lewe sonder bloed in sy liggaam nie, en geen organe kan funksioneer sonder bloed nie want sonder bloed kry hulle nie die nodige suurstof en minerale wat nodig is om te kan funksioneer nie.  Wanneer die hart stop en die bloed nie meer deur die liggaam pomp nie, hou die mens op om 'n "lewende siel" op aarde te wees (want die LEWE IS IN DIE BLOED!). Nadat die persoon sy laaste asem uitgeblaas het, gaan hy dood, en die liggaam keer terug na stof... (dit verwys na die uiterlike mens), en duidelik meer die LETTERLIK gesproke "siel" (mens hou dan op om 'n lewende wese te wees op aarde / bloed stop...).  Wat die SIEL aanbetref is daar geen hoop vir die natuurlike mens wanneer hy doodgaan nie.  Wanneer die mens doodgaan is hy soos "'n gees sonder vlees en bene" en wag op die "tweede dood"! Hierdie verwys na VERGANKLIKHEID (een vd betekenisse vd woord "siel"). Maar dit is natuurlik anders vir die geestelike mens!, want die geestelike mens se innerlike is vernuwe en hy het LEWE IN DIE BLOED VAN CHRISTUS, en het daarom die belofte van letterlike opstanding, en hy sal nie onder die oordeel van die tweede dood val nie...

_________________________________________________________________________________

Beeldspraak oor die siel: 
DIE SIEL kan beskryf word soos "SAAD":
"Saad" word vir verskillende dinge in die Skrif gebruik in vergelykings, bv. dat mense in die wêreld gesaai word... (Matt. 13) - "wêreld" word dan met grond vgl., en mense ("siele" / mense) soos saad. Hier sien ons hoe die woord siele somtyds gebruik kan word vir mense - vgl. dit met skrifte waar dit so gebruik word: Eks. 1:5, Gen. 46:25... Maar die woord siel verwys weer in ander skrifte spesifiek na die siel van elke mens (dan nie die mens "as siel" nie, maar "die siel vd mens"), bv. Eks. 30:15. Dit kan miskien verduidelik word deur die vb. van waar die mens in geheel voorgestel word soos saad wat in grond gesaai word (en lig en kos en water en omstandighede nodig het), bv. bome wat groei en vrug dra (Matt. 3:10; 21:43 ens.) - in hierdie geval kan die liggaam vd mens soos grond voorgestel word, die siel vd mens soos saad (en die gees vd mens soos lig) - soos ons inderdaad sien baiemaal die geval is in die Skrif.
Kom ons kyk na so 'n vgl.:
- die LIGGAAM vd mens word voorgestel met "GROND" (en is inderdaad uit grond gemaak!, en keer terug na stof wanneer iemand sterwe),
- die GEES VD MENS word voorgestel met lig (die mens word 'n "lewende siel" wanneer God asem/gees inblaas in die mens),
- die SIEL word voorgestel met "SAAD" (of plant of boom...)...iets wat GROEI en VRUG DRA.  Die beeldspraak word graag in die Skrif gebruik waar mense voorgestel word met saad; bv. gelowiges, hoe hulle in die wêreld gesaai word om te groei en moet vrug dra...(http://warechristene.blogspot.com/p/blog-page.html) - en hoe hulle vrug geoes word wanneer Christus terugkom. Die gelowige se hart kan bv. so gesien word soos 'n plant (neem kennis dat siel baiemaal vgl. word met hart).  Bv., die geestelike mens wat weer gebore word deur die Heilige Gees dra vrug tot ewige lewe... (Rom. 6:22; Spr. 11:30; Joh. 4:36 ens.), maar die natuurlike mens dra vrute vir die dood.
'n Plant het lig nodig om te kan LEWE. Op dieselfde wyse het die menslike wese "lig" of gees nodig om te kan lewe (vgl. met tema van "lewende siele") - kan dus nie lewe sonder die letterlike asem ("lig") wat God vir hulle gee nie, en as die mens sy laaste asem (letterlik bedoel) uitblaas (as dit donker word en die gees of asem hom heeltemal verlaat) dan gaan hy letterlik dood...  (kyk gerus ook die beeldspraak van hoe hierdie figuurlik gebruik word in die skrif van "kinders vd nag" en "kinders vd dag"). Ons weet ook hoe belangrik water en kos is vir saad om te groei (tot plant/boom, en vrug dra) en LEWE.  Op dieselfde wyse het die siel vd mens WATER en KOS nodig - letterlik en figuurlik!  LETTERLIK  is water baie nodig vir liggaam en organe, en terloops weet ons dat BLOED ook baie water bevat. En as die mens geen voedsel eet nie, sal hy uiteindelik doodgaan, want hy is 'n LEWENDE WESE met 'n APTYT en het kos nodig om te kan lewe.
Op dieselfde wyse wat ons as "siele" letterlik kos en water nodig het (die uiterlike mens), so het ons FIGUURLIK gesproke ook kos en water nodig! (die innerlike mens)(https://warechristene.blogspot.com/2018/06/water-vir-lewe.html) ;
(https://warechristene.blogspot.com/2017/10/honger-dors-vreemdeling-naak-siek.html).
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kom ons kyk wat ons kan leer oor "DIE SIEL" uit Jesus se woorde:
(1)  Niemand kan die siel doodmaak nie, behalwe God:
- (Mat 10:28)  En moenie vrees vir die wat die liggaam doodmaak, maar die siel nie kan doodmaak nie; maar vrees Hom liewer wat die siel sowel as die liggaam kan verderwe in die hel. - hier lyk dit of Jesus die woord "siel" gebruik vir die innerlike mens. God kan iemand se siel verderwe, en die manier hoe Hy dit doen is deur dit te laat verderwe in die hel.  Dit wil dus voorkom of in hierdie skrif die woord liggaam meer verwysend is na die uiterlike mens, en die woord "siel" na die innerlike mens. Vgl. dit met Jak_5:20  ("laat hy weet dat die een wat ‘n sondaar van sy dwaalweg bekeer, ‘n SIEL UIT DIE DOOD SAL RED en ‘n menigte sondes sal bedek") - duidelik verwys hierdie nie na die (eerste) dood nie, maar na die tweede dood wanneer die wie se name nie in die boek vd lewe is nie, veroordeel sal word tot die hel. 

(2) Die siel / innerlike mens is belangriker as die uiterlike mens:
- (Mat_16:26  - "Want wat baat dit ‘n mens as hy die hele wêreld win, maar aan sy siel skade ly? Of wat sal ‘n mens gee as losprys vir sy siel?"). Die siel verwys weer-eens hier na die innerlike mens, wat terloops sal skade ly as iemand nie homself verloen en sy kruis opneem en vir Jesus volg nie - elkeen wat sy lewe wil red, sal dit verloor;  maar elkeen wat sy lewe om Jesus se ontwil verloor, sal dit vind (v. 24,25). Daar is geen losprys vir die siel nie, behalwe in Jesus Christus. (Vgl. hierdie met punt 1). Om vir die uiterlike mens te sorg is belangrik, ja, maar dit is belangriker om vir die innerlike mens te sorg - vgl. dit met die tema van "oefen in godsaligheid", wat belangriker is as liggaamlike oefening. 

(3)  Die siel vd mens word somtyds gebruik om die mens te toestand te beskryf:
Die siel word baiemaal gebruik om te beskryf hoe iemand voel of dink of redeneer of hoe hy "sien". In hierdie geval verwys dit nie na die letterlike hart en bloed en organe nie, maar na die innerlike mens. Net soos die fisiese hart en organe beinvloed word deur dit waaraan die liggaam blootgestel word (bv. weersomstandighede, kieme, inneem van kos en water ens.), en bloed 'n prentjie is van die mens se gesondheid, oorsprong ens., net so word die innerlike mens beinvloed - en die siel beskryf hierdie toestand! (maw, iemand se oorsprong, hoe hy dink en "sien" en verstaan, hoe hy voel en hoe gesond hy is ens.).
Bv., die siel kan beskryf hoe iemand voel:
-(Mat_26:38  Toe sê Hy vir hulle: My siel is diep bedroef tot die dood toe; bly hier en waak saam met My);
-(Joh_12:27  Nou is my siel ontsteld, en wat sal Ek sê? Vader, red My uit hierdie uur? Maar hierom het Ek in hierdie uur gekom). 
Of wys wat iemand begeer:
-(Luk_12:19  En ek sal vir my siel sê: Siel, jy het baie goed wat weggesit is vir baie jare; neem rus, eet, drink, wees vrolik. Luk_12:20  Maar God het aan hom gesê: Jou dwaas, in hierdie nag sal hulle jou siel van jou afeis; en wat jy gereedgemaak het, wie s’n sal dit wees?).
Die "hart" (nie die fisiese hart nie) word ook baiemaal gebruik om hierdie dinge te beskryf, en word dus gesien of kan vgl. word met die siel vd mens:
(Mat 5:28)  Maar Ek sê vir julle dat elkeen wat na ‘n vrou kyk om haar te begeer, reeds in sy hart met haar egbreuk gepleeg het.
(Mat 11:29)  Neem my juk op julle en leer van My, want Ek is sagmoedig en nederig van hart, en julle sal rus vind vir julle siele;
(Mat 12:34)  Addergeslag, hoe kan julle goeie dinge praat terwyl julle sleg is? Want uit die oorvloed van die hart praat die mond.
(Act 4:32)  En die menigte van die wat gelowig geword het, was een van hart en siel, en nie een het gesê dat iets van sy besittings sy eie was nie, maar hulle het alles in gemeenskap gehad.
Mar_12:30  "en jy moet die Here jou God liefhê uit jou hele hart en uit jou hele siel en uit jou hele verstand en uit jou hele krag. Dit is die eerste gebod"
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------