In hierdie pos kyk ons na Jesus se stelling in Luk. 16:9, nl. "maak vir julle vriende deur die onregverdige Mammon", en probeer vasstel wat presies Hy hiermee bedoel het.
Rol af vir die volgende opsommings:
- Betrokke skrifgedeelte (waarin die gesegde voorkom)
- Opsomming (betekenis)
- Konteks
- Vergelyking met ander soortgelyke skrifgedeeltes
- Opsomming van spesifieke voorbeelde
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Kom ons kyk eers na die betrokke skrifgedeelte:
(Luk 16:1-15) (Luk. 16:1) En Hy het ook aan sy dissipels gesê: Daar was ‘n ryk man wat ‘n bestuurder gehad het; en hy is by hom aangeklaag as een wat sy besittings verkwis.(Luk 16:2) En hy het hom geroep en vir hom gesê: Wat is dit wat ek van jou hoor? Gee verslag van jou bestuur van sake; want jy sal nie meer bestuurder kan wees nie.(Luk 16:3) Toe sê die bestuurder by homself: Wat sal ek doen? Want my heer neem die bestuurderskap van my weg. Spit kan ek nie; om te bedel, skaam ek my.(Luk 16:4) Ek weet wat ek sal doen, sodat wanneer ek van die bestuurderskap afgesit is, hulle my in hulle huise kan ontvang.(Luk 16:5) Toe roep hy die skuldenaars van sy heer, een vir een, en sê vir die eerste: Hoeveel skuld jy aan my heer?(Luk 16:6) En hy antwoord: honderd vat olie. En hy sê vir hom: Neem jou skuldbewys, gaan sit en skryf gou vyftig.(Luk 16:7) Daarna sê hy vir ‘n ander een: En jy, hoeveel skuld jy? En hy antwoord: honderd mud koring. Toe sê hy vir hom: Neem jou skuldbewys en skryf tagtig.(Luk 16:8) En die heer het die onregverdige bestuurder geprys, omdat hy verstandig gehandel het; want die kinders van hierdie wêreld is verstandiger teenoor hulle geslag as die kinders van die lig.(Luk 16:9) En Ek sê vir julle: Maak vir julle vriende deur die onregverdige Mammon, sodat wanneer julle die lewe verlaat, hulle jul in die ewige tente kan ontvang.(Luk 16:10) Hy wat getrou is in die minste, is ook in die grote getrou; en hy wat onregverdig is in die minste, is ook in die grote onregverdig.(Luk 16:11) As julle dan nie getrou was in die onregverdige Mammon nie, wie sal julle die ware goed toevertrou?(Luk 16:12) En as julle nie getrou was in ‘n ander se goed nie, wie sal aan julle jul eie gee?(Luk 16:13) Geen huiskneg kan twee here dien nie; want hy sal òf die een haat en die ander een liefhê, òf die een aanhang en die ander een verag. Julle kan nie God én Mammon dien nie.(Luk 16:14) En die Fariseërs, wat geldgierig was, het ook al hierdie dinge gehoor en Hom beskimp.(Luk 16:15) En Hy het vir hulle gesê: Dit is julle wat julself regverdig voor die mense, maar God ken julle harte; want wat by die mens hoog geag word, is ‘n gruwel voor God.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Opsomming:
Die bestuurder gebruik die ryk man se rykdom om vriende te maak, en in die proses stel hy sy eie werk verder in gevaar, want hy besluit hy gaan sy werk in elk geval verloor so hy kan dit net sowel doen... Op ditto wyse moet ons die Here se rykdom (dit wat Hy aan ons toevertrou om te bestuur) gebruik of aanwend sodat dit vir ons vrug tot ewige lewe verdien - jy kan in elk geval niks saamneem wanneer ons doodgaan nie, so jy kan die rykdom wat jy ontvang net sowel aanwend/gebruik/uitdeel (hetsy geld, besittings, werk, talent..., watookal). M.a.w., ons moet die "rykdom" wat ons van die Here ontvang gebruik om "vriende te maak" (bv., gebruik dit wat die Here aan ons toevertrou tot ons voordeel deur dit aan te wend sodat dit vrug verdien vir die ewige):
- Dit wat die gelowige nou het is nie sy eie nie, maar hy ontvang dit om dit te "bestuur";
- daar word van die geestelike mens verwag om dit op 'n getroue manier te bestuur!, bv. barmhartigheid en goeie werke, om vrygewig te wees, mededeelsaam, ens... (Luk. 16:1-15; Matt. 25:14-30; 31-46; 1 Tim. 6:17-19);
- en as jy dit getrou bestuur is jy besig om vir jouself skatte bymekaar te maak in die hemel / vrug versamel vir die ewige / "vriende te maak". Bv., as jy jou rykdom gebruik om goed te doen aan ander of om te evangeliseer, ens., kan dit vir jou vrug versamel vir die ewige lewe... Dit is nie dieselfde as karma (soos in sommige gelowe) nie, want natuurlik is hierdie op toepassing van geestelike mense (die wie se sonde vergewe en wie die Heilige Gees het) - slegs weergeborenes is instaat is om hierdie "vrug tot (ewige) lewe" te versamel. Die geestelike mens se dade (bv. barmhartigheid ) kan dus vir hom verdienste voortbring (vir die ewige)! Niks wat die geestelike mens nou het is sy eie nie, maar die Here sal eendag vir ons ons eie gee. Die een wat dus bereid is om dit wat op die oomblik aan hom geleen word aan te wend sodat hy liewer werk vir ewige rykdom (dit is soos om dit meer te maak) sal eendag ook sy eie kry; maar die een wat dit net vir homself hou en nie gebruik in die Koninkryk nie, kan nie verwag om eendag iets te kry nie, want daar is geen vrug wat hy verdien het nie (die tydelike was vir hom belangriker as die wil van die Here - jy kan nie twee here dien nie)("As julle dan nie getrou was in die onregverdige Mammon nie, wie sal julle die ware goed toevertrou? En as julle nie getrou was in ‘n ander se goed nie, wie sal aan julle jul eie gee?"). Jesus het baie oor hierdie onderwerp gepraat, bv. hoe belangrik dit is om barmhartig te wees en ander te vergewe, want as jy nie ander vergewe nie sal die Vader jou ook nie vergewe nie. Vergifnis is ook iets wat ons ontvang (soos rykdom), en daar word vd geestelike mens verwag om dit wat hy ontvang ook uit te deel. In Matt. 25 het Jesus ook dat onbarmhartiges (nl. "bokke") nie in die Koninkryk sal ingaan nie... - hulle het nagelaat om deel van hulle rykdom aan te wend in die Koninkryk, en al was hulle instaat om dit te doen het hulle nie voorsien in ander se nood nie. Hierdie is 'n belangriker tema, en geestelike mense wat nalaat om dit wat die Here vir hulle gee (bv. geld, besittings, talente, werk, vergifnis, ens.) te gebruik in die Koninkryk, is besig om net hulleself te verryk en is nie besig om te ryk te word in die Here nie. Ja, jy sal eendag beloon word wanneer jy bereid is om te verloor in die tydelike! (wat jy verloor in hierdie lewe sal jy wen in die ewige, maar as jy nie bereid is om enige iets te verloor nie kan jy nie verwag om iets in die ewige te wen nie). (1Ti 6:17-19 - "Beveel die rykes in die teenwoordige wêreld om nie hoogmoedig te wees nie en ook nie hulle hoop te stel op die onsekerheid van die rykdom nie, maar op die lewende God wat ons alles ryklik verleen om te geniet; dat hulle goed moet doen en ryk wees in goeie werke, vrygewig, mededeelsaam, en vir hulle ‘n skat weglê, ‘n goeie fondament vir die toekoms, sodat hulle die ewige lewe kan verwerf").
-(Spr. 19:17 - "Wie hom ontferm oor die arme, leen aan die HERE; en Hy sal hom sy weldaad vergelde") .
-(Luk 12:33,34 - "Verkoop julle besittings en gee aalmoese; maak vir julle beurse wat nie oud word nie, ‘n skat in die hemel wat onuitputlik is, waar geen dief by kom of mot verteer nie. Want waar julle skat is, daar sal julle hart ook wees").
-(Luk 18:22-24 - "En toe Jesus dit hoor, antwoord Hy hom: Nog een ding ontbreek jou—verkoop alles wat jy het, en verdeel dit onder die armes, en jy sal ‘n skat in die hemel hê; kom dan hier, volg My. Toe hy dit hoor, het hy diep bedroef geword, want hy was baie ryk. En toe Jesus sien dat hy diep bedroef geword het, sê Hy: Hoe beswaarlik sal hulle wat goed besit, in die koninkryk van God ingaan").
-(Hand. 2:44,45 - "En almal wat gelowig geword het, was bymekaar, en het alles gemeenskaplik besit. En hulle eiendomme en besittings het hulle verkoop en die opbrings onder almal verdeel, volgens wat elkeen nodig gehad het").
-(Hand. 4:34,35 - "Want niemand onder hulle was behoeftig nie; want almal wat besitters van gronde of huise was, het dit verkoop en die prys van wat verkoop is, gebring en aan die voete van die apostels neergelê. En aan elkeen is uitgedeel volgens wat hy nodig gehad het").
-(Mat 6:19-21 - "Moenie vir julle skatte bymekaarmaak op die aarde, waar mot en roes verniel en waar diewe inbreek en steel nie; maar maak vir julle skatte bymekaar in die hemel, waar geen mot of roes verniel nie en waar diewe nie inbreek en steel nie; want waar julle skat is, daar sal julle hart ook wees"); (Kol. 1:1-3).
-(Jak. 5:1-6 - "Kom nou, julle rykes, ween en huil oor die ellendes wat oor julle kom. Julle rykdom is bedorwe, en julle klere is deur die motte verniel. Julle goud en silwer is verroes, en hulle roes sal tot ‘n getuienis teen julle wees en sal soos ‘n vuur julle vlees verteer. Julle het skatte vergader in die laaste dae. Kyk, die loon van die arbeiders wat julle lande afgeoes het, wat deur julle agtergehou is, roep uit; en die geroep van die maaiers het gekom tot in die ore van die Here van die leërskare. Julle het op die aarde ‘n weelderige en losbandige lewe gelei; julle het jul harte vet gevoer soos op ‘n slagdag. Veroordeel, vermoor het julle die regverdige; hy versit hom nie teen julle nie").
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Konteks:
Notas & konteks:
(Luk 16:11) As julle dan nie getrou was in die onregverdige Mammon nie, wie sal julle die ware goed toevertrou?
(Luk 16:12) En as julle nie getrou was in ‘n ander se goed nie, wie sal aan julle jul eie gee?
(Luk 16:13) Geen huiskneg kan twee here dien nie; want hy sal òf die een haat en die ander een liefhê, òf die een aanhang en die ander een verag. Julle kan nie God én Mammon dien nie.
- figuurlik verwys mammon na rykdom.
- Wat Jesus vir ons in Luk. 16 leer is dat ons (1) "getroue bestuurders" moet wees; wat (2) sy goed volgens Sy wil bestuur bv. om dit te saai in die Koninkryk, barmhartig te wees, skulde kwytskeld, ens; en (3) dat as ons dit doen, ons op daardie manier rykdom vir die ewige versamel...
- (1) Deels gaan dit oor hoe ons dit wat die Here vir ons gee, bestuur? (is ons getrou). Hoe bestuur jy die rykdom (geld of werke, talente, ens.) wat die Here vir jou gee? Niks wat ons het of kry behoort aan ons nie, maar behoort aan die Here; m.a.w., God kan vgl. word met die "die ryk man" (kyk verhaal), en ons elkeen is die bestuurder (van Sy goed). Die vraag is nou "of ons getrou is in Sy goed"? (Luk 16:10) Hy wat getrou is in die minste, is ook in die grote getrou; en hy wat onregverdig is in die minste, is ook in die grote onregverdig. Hoe bestuur ons dit wat Hy aan ons toevertrou?, want die manier hoe jy Sy goed bestuur wys of jy getrou is. As jy bv. nou wys dat jy getrou is in die minste, dan wys dit dat jy ook in die grote getrou sal wees. AS JY NIE GETROU IS IN DIT WAT NOU AAN ONS TOEVERTROU WORD OM TE BESTUUR NIE, HOE SAL JY EENDAG JOU EIE KRY? (Luk 16:11) As julle dan nie getrou was in die onregverdige Mammon nie, wie sal julle die ware goed toevertrou?(Luk 16:12) En as julle nie getrou was in ‘n ander se goed nie, wie sal aan julle jul eie gee? Jesus leer vir ons o.a. hoedanig ons die goed wat Hy vir ons gee moet bestuur..., bv. dat ons barmhartig moet wees en bereid wees om op te gee... (bv., wat jy opgee in hierdie lewe, sal jy wen in die ewige lewe"). Hierdie is nie die enigste geval waar Jesus oor hierdie tema gepraat het nie (in die volgende afdeling van hierdie pos kyk ons ook na ander soortgelyke skrifgedeeltes wat oor hierdie tema handel).
- (2) Deels gaan dit oor die feit dat ons nie twee here kan dien nie... (is jy bereid om te verloor ter wille van die Here se wil?)(wat sien die Here as "getroue bestuur"?). Niks wat ons het of kry is ons eie nie - alles behoort aan die Here, maar om dit te bestuur volgens die Here se wil beteken gewoonlik dat jy deel daarvan opgee (watookal jy van die Here ontvang, bv. geld, besittings, werk, talent, gawes, vergifnis, ens.). Bv., die geestelike mens wat baie geld ontvang ontvang dit nie net vir homself nie, maar moet dit ook gebruik in die Koninkryk van God. Die persoon met baie besittings ontvang dit nie net vir homself nie, maar moet dit ook uitdeel onder die kinders van die Koninkryk. Net so met werk, talente, gawes, ens... Die bestuur van die Here se goed moet dus wees volgens wat Hy verwag, maar as ons dit bv. bestuur volgens eie begeertes sal ons nie noodwendig doen wat die Here verwag nie. Jy moet bv. bereid wees om deel van dit wat jy ontvang, op te gee (dit word gesien as "getroue bestuur"). Dit voel miskien verkeerd dat die bestuurder so met die ryk man se geld werk, deur baie van die skuld kwyt te skeld, maar l.w. dat die ryk man hom daarvoor prys (in die verhaal). Jesus skets hier 'n prentjie van wat die Here van ons verwag wanneer Hy sy goed aan ons toevertrou (om te bestuur) - jy sal geprys word as jy van die Here se goed weggee, of bv. sommige skulde kwytskeld, ens. Ons sal miskien dink dis net regverdig om alles in te samel van die skuldenaars, maar die Here verwag liewer barmhartigheid! Dien die Here, nie jou eie begeertes (bv. om ryk te word) nie (Luk 16:13) Geen huiskneg kan twee here dien nie; want hy sal òf die een haat en die ander een liefhê, òf die een aanhang en die ander een verag. Julle kan nie God én Mammon dien nie. Wat sien die Here as getroue bestuur? - hy verwag m.a.w. in hierdie geval kwytskelding van sekere skulde... Kyk gerus ook na verse 14-17 wat volg op hierdie verhaal - geldgierige mense sal aanstoot neem deur dit wat Jesus hier vra, want wat Hy verwag is dat ons opgee deel van dit ons ontvang ((Luk 16:14) En die Fariseërs, wat geldgierig was, het ook al hierdie dinge gehoor en Hom beskimp.(Luk 16:15) En Hy het vir hulle gesê: Dit is julle wat julself regverdig voor die mense, maar God ken julle harte; want wat by die mens hoog geag word, is ‘n gruwel voor God). Jy moet bereid wees om bietjie te "verloor"...
- (3) Deels gaan dit oor die feit dat die bestuurder die ryk man se geld tot sy eie voordeel gebruik (bv. deur om skuld kwyt te skeld in plaas van om alles te eis, maak hy vriende). (Luk 16:12) En as julle nie getrou was in ‘n ander se goed nie, wie sal aan julle jul eie gee?). Ja, die bestuurder wen beslis iets deur hierdie optrede!, en dit is dat hulle hom op die ou end sal huisves wanneer hy miskien sy werk verloor en op straat sit..., maar terwyl hy vriende op hierdie manier maak is hy eintlik besig om op te gee van dit wat hy nou kan wen sodat hy later liewer daaruit kan ontvang. Hy kon besluit het om elke sent van die skuldenaars te eis en sy werk probeer behou, maar hy het liewer iets gedoen wat kan veroorsak dat hy sy werk verloor maar iets uit dit alles wen. Die kwytskelding van (sekere) skulde is duidelik vir die Here belangriker as om alles te eis, want die ryk man prys die bestuurder toe vir die optrede! (Luk 16:8) En die heer het die onregverdige bestuurder geprys, omdat hy verstandig gehandel het; want die kinders van hierdie wêreld is verstandiger teenoor hulle geslag as die kinders van die lig); m.a.w., wat die Here verwag in hierdie geval is nie dat die bestuurder al die geld terugeis nie, maar dat hy bereid is om sy werk te verloor ter wille van om sekere skulde kwyt te skeld (en dit word gesien as slim). WAT ONS AS REGVERDIG SIEN, IS NIE NOODWENDIG SOOS DIE HERE DIT SIEN NIE. Watter besluit sou jy neem as jy die bestuurder was?, want die een wat sy werk liewer het as om later in guns te wees, sou nie dieselfde besluit neem nie...; of anders gestel, die geldgierige sal beslis nie op hierdie manier wil verloor nie! Wat Jesus hier leer is dat ons bereid moet wees om te verloor en later wen, eerder as om nou te wen en later te verloor. M.a.w., soek eerste die Koninkryk van God! Ons sou dink dat hy eerder sy werk beskerm en al die geld van die skuldenaars eis (om so sy werk te beskerm), maar wat die Here sien as prysenswaardig is om nou te verloor met die doel om in die ewigheid te wen (alhoewel dit dus lyk of ons nou verloor, wen ons eintlik; m.a.w. maak op hierdie manier "vriende deur die onregverdige mammon) - ...op hierdie manier verkry ons dus "onregverdige rykdom", want deur so met die Here se rykdom (dit wat Hy aan ons toevertrou) te werk is dit op die ou end tot ons voordeel!
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Kom ons kyk na 'n paar ander skrifte waarmee hierdie tema vgl. kan word:
- Matt. 25:14-30 (hierdie volg op die verhaal vd 10 maagde, die 5 dwase en 5 verstandiges / wat o.a. te doen het met die temas van "kinders vd dag", "gereed wees", en "wakker wees" - die wie se lampe brand verwys na mense wat die Lig het, die diensknegte wat wakker is en dus self ook "skyn in die nag". In Matt. 25:14-30 word die betekenis vd verhaal van die 10 maagde op 'n ander manier verduidelik...- bv. die "verstandige maagde" kan vgl. word met die dienskengte wat 5 of 2 talente ontvang het): (Mat 25:14) Want dit is soos ‘n man wat op reis wou gaan en sy diensknegte roep en aan hulle sy besittings toevertrou.(Mat 25:15) En aan die een gee hy vyf talente en aan die ander twee en aan die ander een, aan elkeen na sy vermoë; en hy het dadelik op reis gegaan.(Mat 25:16) En die een wat die vyf talente ontvang het, het daarmee gaan werk en vyf ander talente gewin.(Mat 25:17) Net so het die een wat die twee ontvang het, self ook twee ander verdien.(Mat 25:18) Maar hy wat die een ontvang het, het in die grond gaan grawe en die geld van sy heer weggesteek.(Mat 25:19) En ná ‘n lang tyd het die heer van daardie diensknegte gekom en met hulle afgereken.(Mat 25:20) En die een wat die vyf talente ontvang het, kom en bring vyf ander talente en sê: Meneer, vyf talente het u aan my toevertrou; hier het ek vyf ander talente daarby verdien.(Mat 25:21) En sy heer sê vir hom: Mooi so, goeie en getroue dienskneg, oor weinig was jy getrou, oor veel sal ek jou aanstel. Gaan in in die vreugde van jou heer.(Mat 25:22) En die een wat die twee talente ontvang het, kom ook en sê: Meneer, twee talente het u aan my toevertrou; hier het ek twee ander talente daarby verdien.(Mat 25:23) Sy heer sê vir hom: Mooi so, goeie en getroue dienskneg, oor weinig was jy getrou, oor veel sal ek jou aanstel. Gaan in in die vreugde van jou heer.(Mat 25:24) En die een wat die een talent ontvang het, kom ook en sê: Meneer, ek het u geken, dat u ‘n harde man is wat maai waar u nie gesaai het nie, en bymekaarmaak waar u nie uitgestrooi het nie;(Mat 25:25) omdat ek bang was, het ek gegaan en u talent in die grond weggesteek. Hier het u wat aan u behoort.(Mat 25:26) Maar sy heer antwoord en sê vir hom: Jou slegte en luie dienskneg, jy het geweet dat ek maai waar ek nie gesaai het nie, en bymekaarmaak waar ek nie uitgestrooi het nie.(Mat 25:27) Daarom moes jy my geld by die wisselaars gestort het, en ek sou by my koms wat aan my behoort, met rente ontvang het.(Mat 25:28) Neem dan die talent van hom weg en gee dit aan die een wat die tien talente het;(Mat 25:29) want aan elkeen wat het, sal gegee word, en hy sal oorvloed hê; maar van hom wat nie het nie, van hom sal weggeneem word ook wat hy het.(Mat 25:30) En werp die nuttelose dienskneg uit in die buitenste duisternis; daar sal geween wees en gekners van die tande. Deur hierdie verhaal leer Jesus hoe belangrik dit is om te woeker met dit wat die Here vir jou gee... (en siende dit vgl. word met die verhaal vd 10 maagde, is dit duidelik dat die manier om olie in jou lamp te he, verwys dus na hoe jy opgee in hierdie lewe en dus wen in die ewige - dis soos om skatte bymekaar te maak in die hemel...). Wat doen jy met dit wat die Here aan jou toevertrou? Sien hoe dit aanskakel by die verhaal in Luk. 16:1-15... Kyk bv. die woorde in v.21 ("oor weinig was jy getrou, oor veel sal ek jou aanstel"). Die kneg wat die een talent ontvang het was nie bereid om dit te verloor nie... - al het hy weinig gekry kon hy rente daarom maak, maar dit sou beteken dat hy moet bereid wees om dit te stort of verloor in orde om dit te vermeerder of rente daarom te maak. Die dienskneg wat die 1 talent ontvang het was nie bereid om dit te "verloor" sodat hy dit meer kon maak nie, en hy was ook nie bereid om dit vir iemand anders gee sodat hy ten minste rente daarop kon trek nie (- kyk v.27 "Daarom moes jy my geld by die wisselaars gestort het, en ek sou by my koms wat aan my behoort, met rente ontvang het"). Duidelik is dit wat elkeen ontvang het steeds die Here s'n!, en wanneer Hy terugkom (m.a.w., wanneer Jesus terugkom) gaan hy kom "oes" wat jy met dit wat Hy vir jou gegee het, gedoen het. Niks wat ons het of ontvang behoort aan ons nie. Wat die Here van ons verwag is om dit wat ons ontvang te gebruik (verloor dit) om dit meer te maak... - of as jy dit nie gebruik nie, gee dit ten minste vir iemand anders sodat dit rente trek, dan kan die Here ten minste die rente daarop oes. Die ander twee het hulle talente gebruik om dit meer te maak (m.a.w., hulle het dit gebruik/"verloor" sodat hulle dit meer kon maak - op dieselfde wyse was die bestuurder in Luk. 16 bereid om sy werk te verloor sodat hy guns kon wen). Ons moet bereid wees om dit wat ons kry, te verloor (sodat dit meer kan word of rente kan trek).
- Matt. 25:31-46 (hierdie volg op die vorige verhaal vd talente...) (Mat 25:31) En wanneer die Seun van die mens in sy heerlikheid kom en al die heilige engele saam met Hom, dan sal Hy op sy heerlike troon sit;(Mat 25:32) en voor Hom sal al die nasies versamel word, en Hy sal hulle van mekaar afskei soos die herder die skape van die bokke afskei;(Mat 25:33) en Hy sal die skape aan sy regterhand en die bokke aan sy linkerhand sit.(Mat 25:34) Dan sal die Koning vir die wat aan sy regterhand is, sê: Kom, julle geseëndes van my Vader, beërf die koninkryk wat vir julle berei is van die grondlegging van die wêreld af.(Mat 25:35) Want Ek het honger gehad, en julle het My te ete gegee; Ek het dors gehad, en julle het My te drinke gegee; Ek was ‘n vreemdeling, en julle het My herberg gegee;(Mat 25:36) Ek was naak, en julle het My geklee; Ek was siek, en julle het My besoek; in die gevangenis was Ek, en julle het na My gekom.(Mat 25:37) Dan sal die regverdiges Hom antwoord en sê: Here, wanneer het ons U honger gesien en gevoed; of dors, en te drinke gegee?(Mat 25:38) En wanneer het ons U ‘n vreemdeling gesien, en herberg gegee; of naak, en geklee?(Mat 25:39) En wanneer het ons U siek gesien of in die gevangenis, en na U gekom?(Mat 25:40) En die Koning sal antwoord en vir hulle sê: Voorwaar Ek sê vir julle, vir sover julle dit gedoen het aan een van die geringstes van hierdie broeders van My, het julle dit aan My gedoen.(Mat 25:41) Dan sal Hy ook vir dié aan sy linkerhand sê: Gaan weg van My, julle vervloektes, in die ewige vuur wat berei is vir die duiwel en sy engele.(Mat 25:42) Want Ek het honger gehad, en julle het My nie te ete gegee nie; Ek het dors gehad, en julle het My nie te drinke gegee nie.(Mat 25:43) Ek was ‘n vreemdeling, en julle het vir My nie herberg gegee nie; naak, en julle het My nie geklee nie; siek en in die gevangenis, en julle het My nie besoek nie.(Mat 25:44) Dan sal hulle Hom ook antwoord en sê: Here, wanneer het ons U honger gesien of dors of ‘n vreemdeling of naak of siek of in die gevangenis, en U nie gedien nie?(Mat 25:45) Dan sal Hy hulle antwoord en sê: Voorwaar Ek sê vir julle, vir sover julle dit nie gedoen het aan een van hierdie geringstes nie, het julle dit aan My ook nie gedoen nie.(Mat 25:46) En hulle sal weggaan in die ewige straf, maar die regverdiges in die ewige lewe. Dit waaroor Jesus dus volgende praat in Matt. 25 gaan oor BARMHARTIGHEID..., en hoe die wat barmhartig is verwys na die wat hulle rykdom deel en help waar nood is en na ander omsien (hulle word gesien as "skape")- dit is die mense wat verseker sal ingaan in die Koninkryk (wanneer Jesus terugkom)! M.a.w., as jy bereid is om in hierdie lewe te verloor, sal jy wen in die ewige! Wat doen jy met dit wat die Here aan jou toevertrou? Deel jy dit wat jy het, of hou jy alles vir jouself? As jy instaat is om iemand in nood te help of om na iemand om te sien, doen jy dit? Weer-eens is die tema hier "om bereid te wees om te verloor" dit wat jy kry, en in die proses wen jy in die ewige! (dieselfde lering as in Luk. 16 vd bestuurder, en ditto as in die vorige verhale in Matt. 25).
- Matt. 18:23-35 (hierdie verhaal het gevolg op die vraag oor hoeveel maal ons moet vergewe...) (Mat 18:23) Daarom word die koninkryk van die hemele vergelyk met ‘n sekere koning wat met sy diensknegte wou afreken.(Mat 18:24) En toe hy begin afreken, word daar een na hom gebring wat tien duisend talente skuldig was.(Mat 18:25) En omdat hy nie kon betaal nie, gee sy heer bevel dat hy verkoop moet word, en sy vrou en sy kinders en alles wat hy het, en dat betaal moet word.(Mat 18:26) Toe val die dienskneg neer en buig voor hom en sê: Heer, wees lankmoedig met my, en ek sal u alles betaal.(Mat 18:27) En die heer van daardie dienskneg het innig jammer vir hom gevoel en hom losgelaat en hom die skuld kwytgeskeld.(Mat 18:28) Maar toe daardie dienskneg uitgaan en een van sy medediensknegte vind wat hom honderd pennings skuldig was, het hy hom aan die keel gegryp en gesê: Betaal my wat jy skuld.(Mat 18:29) Sy mededienskneg val toe voor sy voete neer en smeek hom en sê: Wees lankmoedig met my, en ek sal jou alles betaal.(Mat 18:30) En hy wou nie, maar het gegaan en hom in die gevangenis gewerp totdat hy die skuld sou betaal het.(Mat 18:31) En toe sy medediensknegte sien wat gebeur het, was hulle baie bedroef, en hulle het gegaan en aan hulle heer meegedeel alles wat gebeur het.(Mat 18:32) Daarop roep sy heer hom en sê vir hom: Jou slegte dienskneg, al daardie skuld het ek jou kwytgeskeld, omdat jy my gesmeek het;(Mat 18:33) moes jy nie jou mededienskneg ook barmhartig wees soos ek jou ook barmhartig gewees het nie?(Mat 18:34) En sy heer het hom in toorn oorgegee aan die pynigers totdat hy sou betaal het alles wat hy hom skuldig was.(Mat 18:35) So sal ook my hemelse Vader aan julle doen as julle nie elkeen sy broeder van harte sy oortredinge vergewe nie. Ook in hierdie verhaal gaan dit oor verloor (en sal dus wen). (1) Soos die Here ons vergewe en kwytskeld, so moet ons ook aan ander doen; (2) Hierdie dienskneg was nie bereid om te verloor wat iemand anders aan hom skuld nie (tog was hyself kwytgeskeld; die koning was bereid om "te verloor" wat hy aan hom geskuld het, maar hy was nie self bereid om te verloor nie...). Wat die mens teenoor God aanbetref, het ons beslis skuld en dit sou net reverdig wees as ons dit betaal, maar die Here vergewe ons wanneer ons bely - op ditto wyse moet ons ander vergewe (wanneer hulle bely)((Luk 17:3) Pas op vir julleself. En as jou broeder teen jou sondig, bestraf hom; en as hy berou kry, vergewe hom.(Luk 17:4) En as hy sewe maal op ‘n dag teen jou sondig en sewe maal op ‘n dag na jou terugkom en sê: Ek het berou—moet jy hom vergewe). Sou ons nie bereid wees om ook dieselfde barmhartigheid te bewys nie, dan "wen" ons nie enige iets in die geval vir die ewige lewe nie. Onbarmhartiges is nie bereid om te "verloor" nie (vgl. dit mat Matt. 25) - Jesus het geleer dat as ons nie vergewe nie, sal die Vader ons ook nie vergewe nie (Matt. 6:15)(Mar 11:25) En wanneer julle staan en bid, vergeef as julle iets teen iemand het, sodat julle Vader wat in die hemele is, ook julle jul oortredinge mag vergewe.(Mar 11:26) Maar as julle nie vergewe nie, sal julle Vader wat in die hemele is, ook julle oortredinge nie vergewe nie. Kyk terug hierbo op verse 32-35 - wat gebeur met die wat vergewe is, maar nie ook wil vergewe nie? (Daarop roep sy heer hom en sê vir hom: Jou slegte dienskneg, al daardie skuld het ek jou kwytgeskeld, omdat jy my gesmeek het;(Mat 18:33) moes jy nie jou mededienskneg ook barmhartig wees soos ek jou ook barmhartig gewees het nie?(Mat 18:34) En sy heer het hom in toorn oorgegee aan die pynigers totdat hy sou betaal het alles wat hy hom skuldig was.(Mat 18:35) So sal ook my hemelse Vader aan julle doen as julle nie elkeen sy broeder van harte sy oortredinge vergewe nie). Hierdie sluit aan by Luk. 16 waar die bestuurder bereid was om sy werk op te gee terwille van dit wat hy wen. Van watter soort rykdom ons ookal praat in hierdie lewe (geld, besittings, werk, ens.), Christene moet bereid wees om dit te stort in die Koninkryk van God sodat hulle kan ryk word in die Here.
- "Maak skatte in die hemel bymekaar" (kom ons kyk na 'n paar verse wat vir ons leer dat die manier hoe ons huidiglik lewe, kan bepaal of ons uiteindelik ingaan en erf...). Die belofte dat die sagmoediges die aarde sal beërwe (Matt. 5:5), word nie verniet aan die "sagmoediges" belowe nie - sagmoedige mense gee nie om om te verloor nie! En soos ons in vele voorbeelde gesien het, is dit juis daardie gelowiges wat bereid is om te verloor, wie besig is om te versamel vir die ewige. In Luk. 12 leer Jesus vir ons dat die rykdom van die lewe nie so belangrik is soos om skatte in die hemel te vergader nie - (Luk 12:33) " Verkoop julle besittings en gee aalmoese; maak vir julle beurse wat nie oud word nie, ‘n skat in die hemel wat onuitputlik is, waar geen dief by kom of mot verteer nie". Die woorde "verkoop julle besittings en gee aalmoese" wys op wat jy verloor... (maar as jy dit doen, word jy eintlik ryk).
- Nog 'n vb. is Luk. 15 - Luk. 15 sluit af met "die verlore seun", maar voor dit is die verhaal van die "verlore penning", en voor dit die verhaal van die "verlore skaap"... In die verhaal van die verlore skaap los hy die 99 ander skape in die woestyn en daar is meer blydskap oor die verlore een wat gevind word!, as oor die ander 99. In die verhaal van die verlore seun is daar nooit in al die jare wat die oudste broer sy vader gedien het, vir hom 'n bokkie gegee om saam met sy vriende vrolik te wees nie..., maar dit is gedoen vir die een wat "afvallig" was. Vgl. dit gerus met die verhaal van die bestuurder in Luk. 16, waar Jesus dan die volgende opmerking maak: "hy wat getrou is in die minste, is ook in die grote getrou; en hy wat onregverdig is in die minste, is ook in die grote onregverdig".
- Knegte van die Here moet soos ONVERDIENSTELIKE DIENSKNEGTE wees -Luk. 17:5-10 - toe die dissipels vir Jesus gevra het vir "meer geloof": (Luk 17:5) "Toe het die apostels aan die Here gesê: Gee ons meer geloof.(Luk 17:6) En die Here sê: As julle geloof gehad het soos ‘n mosterdsaad, sou julle vir hierdie moerbeiboom sê: Word ontwortel en in die see geplant—en hy sou julle gehoorsaam wees.(Luk 17:7) En wie is daar van julle wat ‘n dienskneg het wat ploeg of vee oppas, en as hy inkom van die veld vir hom sal sê: Kom dadelik hier aan tafel?(Luk 17:8) Sal hy nie eerder vir hom sê nie: Maak vir my die aandete klaar en omgord jou en bedien my totdat ek geëet en gedrink het; en daarna kan jy eet en drink?(Luk 17:9) Bedank hy daardie dienskneg, omdat hy gedoen het wat hom beveel is? Ek glo nie.(Luk 17:10) So ook julle, wanneer julle alles gedoen het wat julle beveel is, sê dan: Ons is onverdienstelike diensknegte, want ons het gedoen wat ons verplig was om te doen".Weer-eens in hierdie gedeelte klink dit nogal onreverdig dat daar soveel van die dienskneg verwag word. Die stomme dienskneg wat moeg kom van die veld en dan moet hy nog aandete voorberei en word nie eens bedank nie! Dit is die manier hoe ons dit verstaan..., maar Jesus wil vir ons iets anders leer oor WAT WERKLIK REGVERDIG IS, want "watter goed jy saai in hierdie lewe, sal jy maai in die ewige lewe". Geloof (of eerder, "meer geloof") gaan oor om soos onverdienstelike diensknegte te wees wat meer besorg is oor die wat verlore is of hulp nodig het, as wat ons besorg is oor onsself - dit verwys na iemand wat bereid is om op te gee, selfs dit wat hy dink hy verdien. Dieselfde prentjie word geskets in Matt. 19:21:- (Mat 19:21) Jesus antwoord hom: As jy volmaak wil wees, gaan verkoop jou goed en gee dit aan die armes, en jy sal ‘n skat in die hemel hê; en kom hier, volg My. "Meer geloof" of om "volmaak te wee" het hiermee te doen... - dat iemand bereid is om sy lewe af te le terwille van die Here. Wanneer 'n gelowige dit doen, is hy eintlik besig om vrug te versamel vir die ewige lewe. Amper asof die dienskneg "gesig koop" wanneer hy homself toelaat om die ekstra myl te stap - dit beskryf "meer geloof". Iemand met "meer geloof" is nie vreeslik besorg oor die tydelike nie, maar werk vir die ewige. Vergelyk dit met die verhaal vd bestuurder in Luk. 16 - die bestuurder is ook soos iemand wat "gesig koop"... , en hy het op 'n onregverdige manier rykdom versamel (maw, hy het die ryk man se geld gebruik om vir hom vriende te "koop") - op ditto wyse is om rykdom vir die ewige bymekaar te maak soos iemand wat dit wat hy gekry het gebruik om mee te woeker. Dit is nie sy eie nie, maar hy woeker daarmee (soos die bestuurder in Luk. 16 gedoen het) om vir homself skatte bymekaar maak in die hemel. Die een wat dus bereid is om dit wat op die oomblik aan hom geleen word, aan te wend sodat hy liewer werk vir ewige rykdom, sal eendag ook sy eie kry!, maar die een wat dit vashou en nie meer maak of rente daarom verdien nie, sal nie eendag sy eie kry nie, want vir hom was die tydelike belangriker ("As julle dan nie getrou was in die onregverdige Mammon nie, wie sal julle die ware goed toevertrou? En as julle nie getrou was in ‘n ander se goed nie, wie sal aan julle jul eie gee?").
- Dit sal jou vergeld word in die Opstanding: (Luk 14:11) Want elkeen wat homself verhoog, sal verneder word, en wat homself verneder, sal verhoog word.(Luk 14:12) En Hy sê ook vir die man wat Hom genooi het: Wanneer jy ‘n môre— of middagete gee, moenie jou vriende nooi, of jou broers of bloedverwante of ryk bure nie, sodat hulle jou nie miskien ook eendag weer uitnooi en jy vergelding ontvang nie.(Luk 14:13) Maar wanneer jy ‘n feesmaal gee, nooi armes, verminktes, kreupeles, blindes,(Luk 14:14) en jy sal gelukkig wees, omdat hulle niks het om jou te vergeld nie; want dit sal jou vergeld word in die opstanding van die regverdiges.(Luk 14:15) En toe een van die wat saam aan tafel was, dit hoor, sê hy vir Hom: Salig is hy wat brood eet in die koninkryk van God. En kyk ook: (2Ti 1:15) Jy weet dit dat almal wat in Asië is, hulle van my afgekeer het, onder wie Figéllus en Hermógenes is.(2Ti 1:16) Mag die Here aan die huis van Onesíforus barmhartigheid bewys, want hy het my dikwels verkwik en hom oor my kettings nie geskaam nie;(2Ti 1:17) maar toe hy in Rome gekom het, het hy my baie ywerig gesoek en gevind.(2Ti 1:18) Mag die Here hom skenk dat hy barmhartigheid mag verkry van die Here in dié dag! En jy weet baie goed hoeveel dienste hy in Éfese bewys het.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Wat kan ons uit bg. voorbeelde leer oor "wen" vir die ewige?:
